91 Soruda İmâmiyye Kelamının Özü: Şeyh Müfîd’in en-Nüket fî Mukaddimâti’l-Usûl Adlı Eserinin Tercümesi ve Değerlendirmesi

Authors : Bekir Altun

Pages : 606-638

Doi:10.18403/emakalat.1173740

View : 290 | Download : 722

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Şeyh Müfîd, hayatı boyunca İmâmiyye kelamını geliştirme ve rasyonelleştirme çabası içerisinde olmuştur. Bu uğurda birçok eser telif etmiş ve eserlerinde farklı metodolojiler denemiştir. Kendisinden sonrakilere yol haritası olacak bir eser olarak ise en-Nüket fî Mukaddimâti’l-Usûl adlı eseri kaleme almıştır. Zira İmâmiyye’de kelamî meselelerin nasıl ele alınacağına dair önemli ipuçları sunmakta ve bir kelam metodolojisi ortaya koymaktadır. en-Nüket, onun sistematik olarak kaleme aldığı ilk eseri olmakla birlikte İmâmiyye içerisinde de ilk sistematik kelam eseri olma hüviyetine sahiptir. Öncelikle İmâmiyye kelamına ait terimlerin anlamını verdikten sonra sırasıyla tevhîd, nübüvvet, imamet, va‘d ve va‘îd, konularını sistemli bir şekilde ele almıştır. Dikkat çeken husus ise girişte adalet ile ilgili bazı kavramların anlamlarını vermesine rağmen (muhtemelen yazma nüshalardaki tahrifattan kaynaklı) eserin sistemi içerisinde bir prensip olarak adalet bahsine yer vermemiştir. Eserde muhteva ve metot yönüyle Mu’tezilî düşüncenin, özellikle Kâdî Abdülcebbâr’ın etkisi görülmektedir. Bu çalışmada öncelikle Şeyh Müfîd’in en-Nüket fî Mukaddimâti’l-Usûl adlı eserinin içerik ve üslup açısından değerlendirmesi yapılarak eserin Müfîd’e aidiyeti ile ilgili tartışmalara değinilmiştir. Ardından eser, açıklayıcı dipnotlar verilerek tercüme edilmiştir.
Keywords : İmâmiyye, Şeyh Müfîd, en-Nüket fî Mukaddimâti’l-Usûl, sistematik kelam, Kâdî Abdülcebbâr