Fâtımîler’in Ebû Hanîfe’si: Kâdî Nu‘mân b. Muhammed (ö. 363/974)

Authors : Furkan Erbaş

Pages : 786-807

Doi:10.18403/emakalat.1572331

View : 92 | Download : 109

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Şiî-İsmâilî mezhebine mensup Fâtımîler, İslâm dünyasında mezheplerinin yayılması adına İsmâilî doktrinini oluşturmak, sistemleştirmek ve çeşitlendirmek adına faaliyetlerde bulunmuşlardır. Bu anlamda önceden Mâlikî mezhebi mensubu iken daha sonra İsmâilî olan Ebû Hanîfe Kâdî Nu‘mân b. Muhammed Fâtımîler adına büyük yararlılıklar göstermiştir. İlmî kişiliğinin yanında revizyonist kişiliğiyle de dikkatleri çeken Nu‘mân devlet hizmetine alınması ve özellikle Kâdılkudât ve Dâidduâtlık makamına getirilmesinin ardından halifelerin onayıyla mezhebin ana eserlerini vücuda getirmiştir. Akaid ve fıkıh alanları başta olmak üzere pek çok alanda eser telif eden Nu‘mân, İsmâilî doktrininin kurucularından en önemlisi olarak kabul edilmiştir. Bu araştırma Nu‘mân b. Muhammed’in Fâtımî Devleti ve İsmâilî mezhebi tarihi açısından önemini ortaya koymaya yönelik olarak ele alınmıştır. Araştırmada İsmâilî tarihine mâl olmuş önde gelen bir şahsiyet hakkında değerlendirmelerde bulunan Şiî ve Sünnî tüm kaynaklar objektif bir şekilde ele alınarak tespitlerde bulunulmuştur. Bu anlamda tarihî verilerden hareketle Nu‘mân b. Muhammed’in İsmâilî tarihinde eşsiz bir yere sahip olduğu saptanmıştır.
Keywords : İslâm Tarihi, Mağrib, İsmâilîlik, Fâtımîler, Ebû Hanîfe Nu‘mân.