Şarka (Plum Pox Virus) hastaliği: kayisida hastaliğa dayanikliliğin genetiği ve moleküler çalişmalar

Authors : Kahraman GÜRCAN, Kadir Uğurtan YILMAZ

Pages : 402-412

View : 18 | Download : 8

Publication Date : 2012-10-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Şarka Hastalığı etmeni olan Plum Pox Virüsü (PPV), Potyviridae familyasına bağlı olup, yaptığı zararlar ve sosyal etkileri bakımında sert çekirdekli meyvelerin en önemli hastalıklarından biridir [1]. Son 30 yılda 10 milyar dolar eknomik zarar yapmıştır [2]. Virüsün kontrolü Avrupa’da mümkün olamadığından, dayanıklı çeşitlerin elde edilmesi ve dayanıklılığın moleküler genetiğini belirlemek, kayısı ıslahı çalışmalarının ana hedefi olmuştur. Islah programlarında, hastalığa duyarlı Avrupa çeşitleri hastalığa dayanıklı Kuzey Amerika çeşitleri ile melezlenmektedir. Stark Early Orange, Goldrich, Harcot, Harleyn ve Stella çeşitleri yaygın olarak kullanılan dayanıklı ebeveynlerdir. Segregasyon popülasyonlarından elde edilen fenotipik değerlere göre bazı araştırıcılar dayanıklılığın tek genle kontrol edildiğini ifade ederken, bir çok çalışma dayanıklılığın kantitatif özellikte olduğunu savunmaktadır. Moleküler haritalama ve fenotiplemenin birlikte yürütüldüğü çalışmaların birçoğu birinci bağlantı gurubu (BG) üzerinde, tek bir major lokusun dayanıklılığı büyük oranda kontrol ettiğini belirtmektedir. 3. ve 5. bağlantı gruplarının üzerinde birer minör lokusun bulunması dayanıklılığın çoklu genlerle kontrol edildiğini göstermektedir. Çok sayıda bireye sahip bir melez populasyonun genotipik ve fenotipik olarak taranması ve doygun bir genetik haritanın yapılması major lokusdaki genin izolasyonuna olanak sağlayacaktır. Bu derleme çalışmada kayısıda şarka dayanıklılık genetiğini belirlemek üzere yapılan araştırma sonuçları özetlenmektedir.
Keywords : Şarkaya dayanıklılık, Kayısı, Plum Pox Virus