KÜRESEL KİRLİLİK: DÜNYA, AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE’DE HAVA KİRLİLİĞİ ÖRNEĞİ

Authors : Aysun ALTIKAT, Fatma EKMEKYAPAR TORUN, Tuba TURAN BAYRAM

Pages : 134-149

View : 12 | Download : 10

Publication Date : 2011-04-01

Article Type : Other Papers

Abstract :Günümüzde, her geçen gün artan çevre sorunlarının başında gelen hava kirliliği, geleceğin dünyasını ciddi bir şekilde tehdit etmekte, ekolojik tehlikelerle karşı karşıya bırakmaktadır. Dünya nüfusunun hızla artmasına paralel olarak, artan enerji kullanımı, endüstrinin gelişimi ve şehirleşmeyle ortaya çıkan hava kirliliği insan sağlığı ve diğer canlılar üzerinde olumsuz etkiler yaratmaktadır. Bu araştırmada hava kirleticilerin başında gelen kloroflorokarbonlar, ozon tabakasının incelmesine ve dolayısıyla küresel ısınmaya neden olan maddeler, azotoksitler, kükürtdioksit ve sera gazlarının başında gelen karbondioksit emisyonları tüm dünya ülkeleri göz önüne alınarak ortaya konmuştur. Veriler Birleşmiş Milletler İstatistik Bölümü’nden (United Nations Statistics Division) alınmış, sonuçlar Türkiye’nin mevcut durumunu açıklar biçimde değerlendirilmiştir. İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi ve Uzun Menzilli Sınırlar Ötesi Hava Kirliliği Sözleşmesi gibi uluslararası sözleşme ve protokoller, bütün ülkeleri hava kirleticilerinin ölçülmesi, belirli plan ve programlar çerçevesinde azaltılması için zorlamaktadır. Sözleşme ve protokol metinleri, gelişim süreçleri, amaç, kapsam, hedef ve yaptırımları, sözleşmelere ait resmi web sitelerinden alınmıştır. Bu protokol ve sözleşmelerin hava kirletici maddelerin emisyonlarında ne tür değişimler gösterdiği yapılan bu araştırma sonucu görülmektedir. Yapılan sözleşmelerin pek çoğunda imzası bulunan Türkiye’nin durumu da dünya perspektifinden incelenmiş, küresel hava kirliliği resminde nerede olduğu ve nerede yer alması gerektiğine dair yaklaşımlar ortaya konmuştur.
Keywords : Azotoksit, hava kirliliği, karbondioksit, kloroflorokarbon, kükürtdioksit, ozontabakası