Teknopark Firma Performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleriyle İncelenmesi

Authors : Yunus Özmodanlı, Cevriye Gencer

Pages : 498-517

View : 187 | Download : 150

Publication Date : 2024-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Teknoparklar, farklı ölçekteki firmaların inovasyon çalışmalarını sürdürdüğü yenilik ekosistemleri olarak, teknoloji gelişimi sağlayana hibrit mekanizmalardır. Teşvik ve destekler teknoparkta yer almayı firmalar için oldukça cazip hale getirirken, teknopark alanlarındaki fiziksel kapasite ise sınırlıdır. Teknoparklarda yer alan firmaların performanslarının değerlendirilmesi amacıyla literatür incelenmiş ve uzman görüşlerine başvurularak teknoparklarda yer alan firmalar için performans metrikleri belirlenmiştir. Belirlenen metriklere göre oluşturulan komposit değişkenler ile çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemlerinden, karar vericinin sürece dahil olmasını sağlayan AHP ve DEMATEL yöntemleri ve veriyi esas alan TOPSİS ve Entropi yöntemleri kullanılarak firmaların performansları ölçülmüştür.Genel ortalamalar üzerinden belirlenen bağıl ölçekte 0-15 puan alan firmalar başarısız, 16-30 puan alan firmalar zayıf;. 30 ve üzerinde alan firmalar daha başarılı performans gösteren firmalar olarak kabul edilmiştir. Puanlar incelendiğinde firmaların belirlenen metrikleri karşılama güçlerinin zayıf olduğu değerlendirilmektedir. Ayrıca sperman ikili korelasyon yöntemiyle veri setleri olarak her bir yöntemdeki firma sıralamaları alınmış ve yöntemler ikili olarak karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak, karar vericiye bağlı yöntemler (AHP ve DEMATEL) ve veriye bağlı yöntemler (TOPSIS ve Entropi) genel olarak birbirleriyle yüksek korelasyonlar göstermektedir. Ancak, TOPSIS yöntemi, diğer yöntemlere göre biraz daha farklı sonuçlar üretebilmektedir. Genel anlamda, yöntemlerin çoğu arasında güçlü pozitif korelasyonlar olduğu gözlemlenmiştir, bu da yöntemlerin genellikle benzer sıralamalar ürettiğini göstermektedir.
Keywords : Teknoparklar, AHP, DEMATEL, TOPSİS, ENTROPİ