OSMANLI CEZA HUKUKUNDA HUKUKA UYGUNLUK SEBEPLERİ

Authors : Müge VATANSEVER ÖZTÜRK

Pages : 371-411

View : 14 | Download : 10

Publication Date : 2018-11-14

Article Type : Research Paper

Abstract :İslam hukuk doktrinindeki suç genel teorisi ile ilgili hüküm ve tavsiyeler Osmanlı ceza hukukunda da aynen geçerli olmuştur. Bir fiilden dolayı faile ceza verilmesi için sadece o fiilin yasaklanmış olması yeterli değildir; yasaklanan fiilin aynı zamanda hukuka aykırı olarak işlenmesi gerekir. Günümüz hukukunda olduğu gibi, İslam ve Osmanlı ceza huku-kunda da, ortada bir hukuka uygunluk sebebi bulunuyorsa, suç oluşmaz. Osmanlı Hukuku’na göre, görevin ifası, meşru müdafaa, hakkın kulla-nılması, mağdurun rızası gibi hukuka uygunluk sebeplerinin varlığı ha-linde fiil hukuka uygun hale gelir ve fiili işleyenin ceza sorumluluğu ol-maz. Hakkın kullanılması kapsamına; tıbbi müdahaleler, tedip hakkının kullanılması, spor faaliyetleri, şikâyet, direnme ve eleştiri hakkı gibi haklar girmektedir. Bunlar sınırlı sayıda değildir; şartları oluştuğunda hakkın kullanılması niteliğindeki her meşru fiil bu kapsamda hukuka uygunluk sebebi olarak değerlendirilir.
Keywords : Hukuka Uygunluk, Suç, Ceza, Sorumluluk, Hak, Osmanlı