AMERİKAN VE İNGİLİZ ŞİRKETLER HUKUKU IŞIĞINDA PAY SAHİBİ ÖNCELİĞİ MODELİ VE BU MODELİN ŞİRKETLERE ETKİLERİNE İLİŞKİN DEĞERLENDİRME

Authors : Pelin ÖZÇELİK

Pages : 59-128

View : 13 | Download : 11

Publication Date : 2021-04-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Amerika ve İngiltere başta olmak üzere, dünyada pek çok ülkede şirketlerin gerçekte kime hizmet verdiği sorusuna yanıt aranmaya çalışılmıştır. Bu soruya cevap olarak çeşitli teoriler oluşturulmuş, ancak bu teoriler arasında pay sahibi önceliği modeli her zaman için ayrı bir tartışma konusu olmuştur. Pay sahibi önceliği modeli, kurumsal yönetim teorilerinden birisi olup, şirkette bir karar alınırken pay sahiplerinin çıkarlarının diğer menfaat sahiplerinin çıkarlarına kıyasen öncelikli tutulmasını ifade etmektedir. Bu modelin etkileri, global anlamda pek çok şirkette görülmektedir. Ancak en büyük tartışma konularından birisi, bu modelin hukuki anlamda bir bağlayıcılığı olup olmadığıdır. Zira günümüzde pay sahibi önceliğinin, şirket sürdürülebilirliği açısından bazı engeller oluşturması sebebiyle, yapılan bazı çalışmalarla da birlikte, yerini başka bir model olan paydaş önceliğine bıraktığı da gündeme gelmektedir. Bu makalede, pay sahibi önceliği modelinin Amerikan ve İngiliz şirketler hukukundaki tarihsel yerine ve ülkemiz şirketler hukukuna nasıl yansıdığına değinilmiştir. Sürdürülebilir bir şirket için hangi modele öncelik verilmesi hakkındaki tartışmalar ortaya konulmuştur.
Keywords : Kurumsal Yönetim, Pay Sahibi Önceliği Modeli, Paydaş Modeli, Yasal Norm, Sosyal Norm