DANIŞTAY KARARLARI ÇERÇEVESİNDE İDARİ YAPTIRIMLARDA LEHE HÜKMÜN UYGULANMASI İLKESİ

Authors : Onur KAPLAN

Pages : 445-486

View : 17 | Download : 7

Publication Date : 2021-10-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Tipik suç fiili niteliği taşımamakla birlikte, kişilerce kamu düzenini ihlal eden tutum ve davranışların gerçekleştirilmesi neticesinde yetkili idari makamların kamu gücü kullanmak suretiyle tek yanlı biçimde tesis ettiği idari işlemlerden olan idari yaptırım kararlarında ceza hukuku ilkesi olarak kabul edilen bazı prensiplerin uygulama alanı bulduğu görülmektedir. Bu anlamda kişilere yönelik biçimde tesis edilen belirli idari yaptırım kararları bakımından lehe hükmün uygulanması imkanı varsa, bunun uygulanma gerekliliği; hukuki güvenlik ve öngörülebilirlik ilkelerine koşut biçimde önemli bir prensip olarak karşımıza çıkmaktadır. Kesinleşmemiş ve icrası devam eden idari yaptırım kararlarına ilişkin olarak lehe hükmün varlığının tespitine, hukuk düzeninde bazı hukuki sonuçların bağlandığı ifade edilebilir. Buna göre, idari cezalar bakımından yasal dayanağı bulunan lehe kanun hükmünün uygulanması ilkesi yönünden idare hukuku ve ceza hukuku disiplinleri arasında bir koşutluk halinin varlığından bahsedilebilir. Danıştay tarafından verilen kararlarda bu hususa vurgu yapıldığı ve bu kapsamda söz konusu prensibin idari cezalar bakımından da uygulanabilir olduğunun ifade edildiği görülmektedir. Bu ifade biçimi, idari yaptırım kararlarının içerdiği müeyyidenin niteliği ve kapsamı yönünden etki ürettiği gibi, idari usul ilkeleri çerçevesinde bireylere sağlanan imkanların geniş biçimde yorumlanması bakımından da kendini göstermektedir. Bu doğrultuda çalışmada, idari yaptırım kararlarında lehe hükmün uygulanması ilkesinin benimsenmesinin hukuki sonuçları irdelenerek, konunun Danıştay kararlarında ne şekilde ele alındığı değerlendirilecektir.
Keywords : İdare, Kamu Gücü, İdari Yaptırım, Öngörülebilirlik, Danıştay