ULUSLARARASI BİLDİRİLER ÇERÇEVESİNDE HAYVAN HUKUKU İNCELEMESİ

Authors : Buse DURU, Selman ÖZDAN

Pages : 169-198

View : 8 | Download : 16

Publication Date : 2023-04-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Hayvanlar ve insanlar arasındaki etkileşim varoluşlarıyla birlikte başlar. Bu etkileşim kapsamında, özellikle sanayi devrimi sonrasında, hayvanların insanlar tarafından sömürülme ve istismar edilme durumları onarılamaz boyutlara ulaşmıştır. Teknolojinin de gelişmesiyle aşikâr hale gelen bu duruma, teoride hayvan refahı, yeni hayvan refahçılığı ve hayvan hakları yaklaşımlarıyla çözüm aranmıştır. Hayvan refahı, gebe olduğu belirsizlikler ve barındırdığı antroposantrizm nedeniyle hayvanların korunması için eksikliklerle dolu bir yol olmuştur. Yeni hayvan refahçılığı ise hak mücadelesinin taviz verilebilir bir olgu olduğu algısını yaratma tehdidi oluşturduğu için savunulması güç bir konumdadır. Gerçek bir koruma ancak hayvan hakları temelinde sağlanabilecektir. Uluslararası alanda hayvan hukukuna ilişkin henüz uluslararası nitelikli bir mutabakat sağlanamamış olsa bile gelecekteki bağlayıcı nitelikte uluslararası düzenlemelere ve ulusal mevzuat düzenlemelerine rehber veya temel olabilecek iki bildiri göze çarpmaktadır. Bunlardan ilki hayvan hakları temelinde oluşturulmasına rağmen yapılan düzenlemelerle bir ileri bir geri adımlar atılan, nihayetinde yeni hayvan refahçı bir çizgiye gelen Hayvan Haklarına İlişkin Evrensel Bildiridir. İkincisi ise, temelinden hayvan refahı kaygısıyla düzenlenen, bu yaklaşımla geliştirilmesi amaçlanan Hayvan Refahına İlişkin Evrensel Bildiridir. Bu düzenlemeler ideal anlamda bir koruma tesis edememiş olsalar bile muhtelif yollardan hayvan korumasına katkı sağlaması ve gelecek düzenlemelere ışık tutmaları açısından önemlidir.
Keywords : hayvan hakları, hayvan refahı, uluslararası hukuk, Hayvan Haklarına İlişkin Evrensel Bildiri, Hayvan Refahına İlişkin Evrensel Bildiri