ULUSLARARASI DÜZENLEMELER VE İÇ HUKUK ÇERÇEVESİNDE UNUTULMA HAKKI KAPSAMINDA ERİŞİMİN ENGELLENMESİ

Authors : İslam Safa Kaya, Enes Tetik

Pages : 217-249

Doi:10.58820/eruhfd.1683067

View : 131 | Download : 82

Publication Date : 2025-04-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Teknolojinin gelişmesi neticesinde internete erişim ve internet ortamında var olan bilgiler artmış ve bu kapsamda internet ortamında var olan bazı bilgiler kişiler açısından olumsuzluklar oluşturmaya başlamıştır. Bu kapsamda unutulma hakkı kavramı ortaya çıkmış, bu kavram ile kişiler açısından olumsuzluk yaratan bilgi ve verilerin in-ternet ortamından silinmesiyle bu olumsuzlukların giderilmesi amaçlanmıştır. Unutulma hakkı bir anlamda kişilik haklarının korunması, ifade ve basın özgürlüğü ile de bağlantılı olarak öne çıkmıştır. Kıta Avrupası’nda ilk olarak 2014 yılında Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın verdiği Google-İspanya kararı ile tam anlamıyla gündeme gelen unutulma hakkı, sonrasında GDPR ile düzenleme altına alınarak pozitif hukukta kendine yer bulmuştur. Türkiye’de ise Anayasa Mah-kemesi ve Yargıtay’ın vermiş olduğu kararlarla unutulma hakkının kullanılmasına imkân sağlanmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda Türk hukukunda unutulma hakkı, yaygın olarak 5651 Sayılı Kanun kapsamında erişimin engellenmesi yoluyla uygulanmış ve söz konusu yöntemin uygulanmasıyla ifade ve basın özgürlüğünün ihlaline dair tartışmalara da yol açmıştır. Söz konusu tartışmaların nihayetinden erişimin engellenmesi yöntemini düzenleyen hüküm ifade ve basın özgürlüğünü ihlal ettiği gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir. Bu anlamda unutulma hakkı kapsamında en çok baş-vurulan yöntem olan erişimin engellenmesi yönteminin iptali unutulma hakkı açısından Türk hukukunda bir boşluk meydana getirmiş-tir. Bu nedenle Türk hukukunda pozitif anlamda unutulma hakkına düzenlemelerin hayata geçirilmesi büyük önem arz etmektedir.
Keywords : Unutulma hakkı, 5651 Sayılı Kanun, erişimin engellenmesi, ifade ve basın özgürlüğü, kişilik hakları