Sanayi Devriminin Ardından Osmanlı Sanayileşme Hamleleri: Sanayi Politikalarının Dinamikleri ve Zaafiyetleri

Authors : Ekrem ERDEM

Pages : 17-44

View : 18 | Download : 14

Publication Date : 2016-11-18

Article Type : Research Paper

Abstract :Sanayi Devriminden önce Osmanlı ekonomisi esas itibariyle tarıma ve küçük ölçekli imalat ve ticaret sektörlerine dayalı olarak belli bir refah düzeyini sağlayabiliyordu. Ancak, zamanla yönetim zafiyetleri, tarımdaki düzensizlikler, savaşlardaki başarısızlıklar ve toprak kayıpları sonucu Osmanlı ekonomisinin Batı ile rekabetini zayıflatmaya başlamıştır. Bu durum karşısında 19. yüzyılın başından itibaren Avrupa’dakine benzer bir sanayi politikası benimsenmiştir. Ancak, finansman sıkıntıları ile fiziki ve beşeri sermaye birikiminin yetersizliği, kapitülasyonlar, azınlık sermayesinin milli menfaatleri dikkate almaması, sanayi havzasının belli bölgelerde yoğunlaşması, hâkim iktisadi zihniyetin tutuculuğu ve sömürgeci devletlerin bu gayretleri engelleme çabası, sanayi politikalarının yeterince başarılı olamamasına yol açmıştır. Çalışmada, Sanayi Devriminin Osmanlı Devletinin sanayi politikalarına etkisinin araştırılması hedeflenmiştir.
Keywords : Osmanlı Sanayileşmesi, Sanayi Devrimi, Sanayi Politikaları