The Relationship Between Economic Factors and Health Personnel Employment in Turkey: An Econometric Anaylsis

Authors : Ümit ÇIRAKLI

Pages : 1-18

Doi:10.18070/erciyesiibd.659335

View : 21 | Download : 14

Publication Date : 2020-08-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, 1974-2015 arası Türkiye’de ekonomik faktörler ve sağlık personeli istihdamı arasındaki ilişkiyi ortaya koymak için Pesaran, Shin ve Smith (2001) tarafından geliştirilen ARDL (Otoregresif Dağıtılmış Gecikme Modeli) sınır testi yaklaşımını uygulamaktadır. Sağlık personeli verisi hekim, diğer sağlık personeli (ebe ve hemşire) sayısını kapsamakta iken, reel GSYH ve ekonomik krizler çalışmaya ekonomik faktörler olarak dahil edilmiştir. Ekonomik büyüme ile sağlık personeli sayısı arasındaki uzun dönemli ilişki açısından bu çalışma, Türkiye’de hekim istihdamının ekonomik büyümeden bağımsız olarak yapıldığını, ebe ve hemşire istihdamının ise doğrudan ekonomik büyüme ile orantılı yapıldığı ortaya koymaktadır. Çalışmanın bulguları, 1994 ekonomik krizinin sadece ebe ve hemşire sayısı üzerinde önemli şekilde azaltıcı etkisinin olduğunu göstermektedir. Çalışmanın hem uzun dönem ilişkilere hem de krizlerin etkilerine dair sonuçları politikacıların hekimlere ebeler ve hemşirelerden daha fazla önem verdiklerini göstermektedir. Sağık hizmetleri ekip çalışmasına dayalı olduğu için bir ekonomik zorluk döneminde ebe ve hemşire sayısında yapılacak kesintiler toplumun sağlık hizmeti ihtiyacının nicelik ve kalite açısından karşılanmasını zorlaştıracaktır. Bu yüzden politikacıların diğer sağlık personeli istihdamına da daha fazla önem vermesi gerekmektedir.
Keywords : Ekonomik faktörler, Ekonomik kriz, Sağlık Personeli Sayısı, Türkiye, ARDL sınır testi