Türkiye'de Hisse Senetleri, Banka Kredileri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Zaman Serileri Analizi

Authors : Bülent ÖZ, Hüseyin USLU

Pages : 123-160

Doi:10.18070/erciyesiibd.669529

View : 22 | Download : 14

Publication Date : 2020-08-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Türkiye'de hisse senetleri, banka kredileri ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkiler, 1986:Q1-2019:Q2 dönemi verileri kullanılarak analiz edilmiştir. Serilerin durağanlığı; Carrion-i-Silvestre vd. (2009) çoklu yapısal kırılmalı birim kök testiyle analiz edilmiş ve bütün serilerin I(1) oldukları bulunmuştur. Seriler arasındaki eşbütünleşme ilişkileri; Maki (2012) çoklu yapısal kırılmalı eşbütünleşme testiyle incelenmiş ve modellerde yer alan serilerin eşbütünleşik oldukları tespit edilmiştir. Yapısal kırılmalı eşbütünleşme testinde, test yöntemi tarafından içsel olarak belirlenen yapısal kırılma tarihleri, kukla değişkenlerle uzun dönem analizlerine dâhil edilmiştir. Uzun dönem analizleri, DOLS, FMOLS ve CCR yöntemleri yardımıyla gerçekleştirilmiş ve ekonomik büyümeyi; banka kredilerindeki %1’lik artışın %0.14, hisse senedi fiyatlarındaki %1’lik artışın %0.86 oranında artırdığı bulunmuştur. Kısa dönem analizleri; hata düzeltme modeli çerçevesinde yine DOLS, FMOLS ve CCR yöntemleri kullanılarak gerçekleştirilmiş ve bankacılık sektörü tarafından verilen krediler ve hisse senetlerinin, ekonomik büyümeyi kısa dönemde de artırdığı belirlenmiştir. Modellerin hata düzeltme mekanizmaları çalışmaktadır. Seriler arasındaki nedensellik ilişkileri, VECM nedensellik testi ile analiz edilmiş ve banka kredileri ile ekonomik büyüme arasında iki yönlü, banka kredilerinden ve ekonomik büyümeden hisse senetlerine doğru tek yönlü kısa dönemli nedensellik ilişkileri bulunmuştur. Uzun dönemde ise banka kredileriyle hisse senetlerinden ekonomik büyümeye ve banka kredileri ve ekonomik büyümeden hisse senetlerine doğru nedensellik ilişkilerinin var olduğu belirlenmiştir.
Keywords : Banka Kredileri, Hisse Senetleri, Ekonomik Büyüme, Yapısal Kırılmalı Analiz