Cumhuriyet Dönemi Üniversite Reformları Bağlamında Üniversitelerimizde Demokratiklik Tartışmaları

Authors : Mehmet ARSLAN

Pages : 23-49

View : 14 | Download : 10

Publication Date : 2005-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’de Cumhuriyetten günümüze üç önemli üniversite reformu yapılmıştır. Bu reformların ilki 1933, ikincisi 1946 ve üçüncüsü 1981 reformudur. Her üç dönemde de üniversitenin demokratikliği ve özerkliği kamu oyunda tartışma konusu olmuştur. Hemen her üç Reform hareketinde de üniversite ara-üst organları ile üniversite ve fakülte organlarının oluşumu ve görevleri üniversitenin demokratikliği ve özerkliğinin temel kriterleri olarak görülmüştür. Bu çalışmada belirtilen üç reform hareketinde üniversite yönetim organlarının oluşumu ve görevleri karşılaştırmalı biçimde ele alınmıştır. 1933 ve 1981’de üniversite yöneticileri atama yolu ile getirilirken, 1946’da seçim yolu benimsenmiştir. Özetle söylemek gerekirse kararlarda 1933 Reformu kişilerin, 1946 Reformu kurulların, 1981 Reformu ise Yükseköğretim Kurulu yanında üniversite içinde kişilerin etkin ve ağırlıkta olduğu bir yönetim biçimi getirmiştir. Üniversitelerimizin gelişmiş ülke üniversitelerinin sahip olduğu özerklik kriterlerine sahip olması gerekmektedir. Yasalarda özerklikle ilgili hükümler bulunsa da bulunmasa da üniversiteler demokratik teamüllerin uygulandığı kurumlar olmalıdır. Üniversite özerkliği kavramı sadece yönetsel özerklik olarak algılanmamalı, özerkliğin diğer boyutları olan mali ve akademik özerklik ile birlikte değerlendirilmelidir
Keywords : Üniversite Reformu, Demokratik Üniversite, Üniversitelerde Özerklik