Göster-Görset-/Körset-Fiillerinin Yapısı Üzerine

Authors : Ahmet GÜNŞEN

Pages : 35-49

View : 13 | Download : 10

Publication Date : 2006-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bugün Türkiye Türkçesi yazı dili ve ağızları ile bazı çağdaş Türk lehçelerinde aynı anlamda kullanılan biri göster-, diğeri görset- ~ körset- şeklinde olan iki fiil şekliyle karşı- laşılmaktadır. Bunlardan görset- / körset- şekli, bazı dilcilerce göster- / köster- biçiminin göçüşmeli şekli sayılmış; bu da genel bir kanaat oluşturmuştur. Bu çalışmada bunun böyle olmadığı, yani ortada bir fiilin biri asıl, diğeri onun göçüşmeli şekli olmak üzere iki varyantının değil, tam tersine aynı anlamda iki ayrı yapıda fiilin bulunduğu Türk dilinin tarihî ve çağdaş dil verileriyle ortaya konulmuştur. Buna göre, göster- (< köster- < kö-z-ter-) ve görset- / körset- / körsöt- ( < kö-r-ü- z+e-t-) fiilleri, Türk dilinde 13. yüzyıldan beri var olan iki ayrı yapıdaki fiildir. Bugün de çağdaş Türk lehçelerinde kullanım sıklıkları farklılaşmış olarak varlıklarını sürdürmektedirler.
Keywords : göster, görset körset körsöt fiilleri, Türkiye Türkçesi, Anadolu ağızları, Eski Türkçe, Karahanlı Türkçesi, Harezm Türkçesi, Kıpçak Türkçesi, Çağatay Türkçesi, çağdaş Türk lehçeleri, göçüşme, set ve ter ekler