AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ SİSTEMİNDE ADİL YARGILANMA HAKKININ TEMEL UNSURU OLARAK “MASUMİYET KARİNESİ”

Authors : Özen ATLIHAN

Pages : 291-328

View : 20 | Download : 30

Publication Date : 2005-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Günümüz ceza muhakemesi hukukunda sanık bir “süje” olarak kabul edilmiştir ve bu nedenledir ki sanığa birtakım haklar tanınmıştır. Bütün bu hakların temelinde aynı felsefe yatmaktadır: “Adil bir yargılanma sonucunda verilecek hüküm kesinleşinceye kadar sanığın masum olduğu varsayımı”. Bu varsayım kabul edilmeden adil bir yargılanmadan söz etmek mümkün olmayacak, sanığın geçici statüsü gereği sahip olduğu haklan “kullanabilme imkânı” ortadan kalkacaktır. Bu önemi nedeniyledir ki, AİHS1 sisteminde, bir yandan, karine Sözleşmenin “Adil yargılanma hakkı”nı düzenleyen 6. maddesinin eksenine (2. fıkraya) oturtulmuş; diğer yandan da, Avrupa İnsan Haklan Mahkemesinin yarattığı içtihadi standartlarla, karinenin içinin doldurulmasına, soyut bir kural olmaktan çıkıp “etkin” hale getirilmesine çalışılmıştır. Bu nedenle, çalışmamızda masumiyet karinesi salt AİHS m.6/2’deki kural olarak değil, doğurduğu sonuçlar ile birlikte, AİHM içti hadi arı ışığında ele alınacaktır.
Keywords : sanık, vicdani kanaat sistemi, In Dubio Pro Reo, Susma hakkı