Hükümlülerin Oy Hakkının Sınırlandırılması Sorunu ve Çözüm Önerileri

Authors : Efe Can Karabulat, Osman Gazi Ünal

Pages : 567-619

Doi:10.60002/ebyuhfd.1552882

View : 59 | Download : 42

Publication Date : 2024-12-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Demokratik sistemlerde, halkın iradesinin meclise olabildiğince doğru bir şekilde yansıması için, kural olarak bütün bireylerin serbest seçimlerde oy kullanabilmesi esastır. Bununla birlikte, belli durumlarda oy hakkının sınırlandırılabileceği de kabul edilmektedir. Yaş, kısıtlılık, akıl hastalığı gibi birçok nedenle bireylerin oy hakkının sınırlandırılabildiği müşahede edilmektedir. Hükümlülerin oy hakkının sınırlandırılması da bu sınırlandırmalardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Çalışmamızda öncelikle genel oy ilkesinden ve hükümlülerin oy hakkının sınırlandırılmasına dair ileri sürülen gerekçelerden bahsedilecektir. Devamında konuya ilişkin uluslararası belgeler, bu sınırlamanın Türk hukukundaki anayasal ve kanuni dayanakları açıklanacaktır. Daha sonra karşılaştırmalı hukuk düzenlemeleri ele alınacak, zaman içerisinde farklı ülkelerde oy hakkına yönelik sınırlamaların ne şekilde değiştiği konusuna değinilecektir. Böylelikle Türkiye’nin bu tablo içerisindeki yerinin daha iyi anlaşılması sağlanacaktır. Müteakiben Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatları değerlendirilerek oy hakkının sınırlanmasıyla ilgili birtakım kriterlerden söz edilecektir. Türkiye’deki mevcut düzenlemelerin bu kriterler ile uyumlu olup olmadığı ise hem teorik çerçevede hem de bizatihi AİHM içtihadı ile ortaya konulacaktır. Çalışmamızda aynı zamanda özgürlükçü yeni eğilim doğrultusunda hükümlülerin oy kullanmasının sınırlandırılmasına yönelik Anayasa ve kanun düzeyinde birtakım çözüm önerileri de sunulmuştur.
Keywords : Genel Oy İlkesi, Hükümlülerin Oy Hakkı, Hak Yoksunluğu, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, İnfaz Hukuku