Türkiye'de Elektrik Enerjisi Yoğunluğunun Dinamikleri: VAR Analizi

Authors : Ali İrfan ÖZEREN, Sefa ÖZBEK, Mustafa NAİMOĞLU

Pages : 33-45

View : 19 | Download : 9

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’ de 1991 yılına göre 2019 yılında toplam elektrik kullanımı %402, elektrik enerjisi üretiminde kullanılan fosil yakıt payı %356 (kömür %425, doğalgaz %352 artarken petrol %78 azalmış), yenilenebilir enerji payı %468 (hidro %292 ve rüzgâr, güneş, jeotermal vd. %49638 artmış), biyoyakıt ve atık payı ise %8540 artış göstermiştir. Ayrıca Türkiye 2019 yılı için gerçekleştirdiği 202.7 milyar dolarlık ithalatın yaklaşık %74’ ünü enerji ithalatı olarak gerçekleştirmiştir. Dolayısıyla bu çalışmanın diğer çalışmalardan farkı Türkiye’ de elektrik enerjisi üretiminde kullanılan enerji kaynaklarının elektrik enerjisi yoğunluğu üzerindeki dinamik ilişkisini araştırmaktır. Bunu yaparken Türkiye ekonomisine ait 1990-2019 dönemi yıllık veriler kullanılarak Türkiye’de elektrik enerjisi yoğunluğunu belirleyen faktörleri ölçmek adına, Vektör otoregresyon (VAR) analizi yapılmıştır. Söz konusu analizde kömür, petrol, doğalgaz, hidro, biyoyakıt ve atık değişkenler kullanılmıştır. Bulgular elektrik enerjisi yoğunluğunun en fazla biyoyakıt ve atık, hidro ve doğalgazdan etkilendiği elde edilmiştir.
Keywords : Enerji Yoğunluğu, Yenilenebilir Enerji, Yenilenemez Enerji, VAR Analizi, Türkiye