ŞİİRLE TARİH YAZMAK ON ALTINCI YÜZYILIN SONLARINDA DERLENEN BİR MECMUA ÖRNEĞİNDE

Authors : Gisela PROCHAZKAEISL

Pages : 32-49

View : 19 | Download : 13

Publication Date : 2018-08-20

Article Type : Research Paper

Abstract :ÖZET Osmanlı edebiyatında tarihî eserler genelde ya düzyazı ya da –özellikle, konusu tek bir tarihî olay ya tek bir sultanın kahramanlıkları olduğu zaman– mesnevi şeklinde yazılmıştır ( Selīmnāme, sūrnāme, hünernāme vs. gibi). Tarihle ilgili şiirler gelince, ilk önce kısa olan, tek beyit ya da mısra’dan oluşan ebced-tarihleri düşünülür. Ama hemen hemen her tür şiir, kıta, beyt, kasideden gazel ve tercih-i bent’e kadar, tarihî konular ele alabilir. Makalede, 16. yüzyılın son yıllarında Budin’de yazılmış olan ve büyük bir sayıda tarih konulu şiirler içeren bir karışık mecmua tanıtmak, hem de mecmuadaki şiirlerin analizini yapmak niyetindeyim. Bir şiir, bizi hangi şekilde, hangi tonda, tarihî olaylar hakkında bilgilendirebilir? Şiirde “gerçeği” öğrenebilir miyiz ve öyle ise, hangi derecede? Tarihçiler şiirden hangi bakımdan faydalanabilir? Yani şiir nasıl okunmalıdır ?
Keywords : Şiir, Tarih, Mecmua, Budin, 16 yy