COĞRAFYANIN BÂKÎ DİVANI’NA AKSİ: ÜLKE VE BÖLGE ADLARI

Authors : Osman KUFACI

Pages : 377-424

View : 19 | Download : 14

Publication Date : 2019-02-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Edebiyat ile bilim insan yaşamı konusunda kesişmektedir. Her ikisinin de konusu ve yönelim alanı insan ve toplumdur. Bu sebeple her iki alan da birbirinin verilerinden ve birbirinden istifade etme yoluna gitmiştir. Bir romanda, öyküde, oyunda insanı ele alan, insana ışık tutan, insanı iyiye, doğruya, güzele götüren yazar inandırıcılığını sağlayabilmek için bilimin verilerinden yararlanacaktır, yararlanmalıdır. Bu düşsel edebi eserler için de geçerlidir. Edebi metinler, bize, şairin içerisinde bulunduğu sanat anlayışı, psikolojisi, örf, adet, gelenek ve toplum içerisinde akseden olaylardan bazı ipuçları sunarlar. Bu bağlamda coğrafya da şairin hayatında önemli bir yere ve etkiye sahiptir. En başta coğrafya, şairin hayatını şekillendiren ve ona etki eden temel etkenlerden biri olarak göze çarpar. Bu sebeple dış dünyayı kurmacanın verdiği imkânlarla sanatla buluşturan şairler coğrafyaya ait nitelikleri eserlerinde ele almışlardır. Bu yüzden coğrafyanın Bâkî Divanı ’na aksini ülke ve bölge adları bağlamında inceledik. Bu incelemeyi yaparken ülke ve bölgenin coğrafi konumu, tarihi ve özellikleri hakkında kısa bir bilgi verdik. Yer adları ile ilgili tarihi bir olaya atıfta bulunulduğunda bu tarihi olay ile ilgili bilgi verme yoluna gidildi. Böylece şairimizin yer adlarını hangi bakış açısıyla ele aldığını farklı disiplinlerden de yararlanarak ortaya koyduk. Bu çalışma, divan şiirinin büyük şairlerinden Bâkî’nin ülke ve bölge adları karşısındaki konumunu, tahayyül ve tasarruflarını belirlemesi bakımından önemlidir. Makale, konu ile ilgili yapılacak daha genel çalışmalara veri sağlayacaktır.
Keywords : Bâkî Divanı, Ülke ve Bölge Adları, Coğrafya, Tarih