16. YÜZYIL ŞAİRLERİNDEN FAKÎRÎ VE ŞİİRLERİ

Authors : Büşra ÇELİK

Pages : 787-844

View : 25 | Download : 22

Publication Date : 2019-08-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı şairlerinin en büyük övünçlerinden biri hiç kuşkusuz “sâhib-dîvân” olmaktı. Çoğu Osmanlı şairi henüz hayatta iken şiirlerini divan hâline getirir ve mültefit olmak üzere divanını dönemin padişahına sunardı. Bazılarının şiirleri, öldükten sonra başkaları tarafından toplanıp divan hâline getirilirdi. Bazı şairlerin ise -özellikle rintmeşrep olanların- “sâhib-dîvân” olma gibi tutkuları yoktu. 16. yüzyıl şairlerinden Kalkandelenli Fakîrî böyle bir şairdi. Hayatının büyük bir kısmını İstanbul’da geçirmiş olan Fak î r î ’nin asıl adı ve ailesi hakkında herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Tezkire yazarları tarafından ittifakla alçak gönüllülüğü, mal ve mansıba önem vermeyen müstağni yapısı ile öne çıkarılan Fakîrî, orta sınıf bir şair olarak görünse de seçtiği konu ve türlerle kültür tarihimiz açısından özgün bir şair olarak değerlendirilmektedir. Fakîrî’nin Risâle-i Ta ῾ rîfât , Letâ’if ve İstanbul Şehrengizi adlı üç eseri ve yüzden fazla şiiri günümüze ulaşan eserlerindendir. 200’e yakın şiir mecmuasının taranması sonucunda şairin Pervane Bey’in Mecmû ῾ a-i Nezâ ῾ ir ’i ve Edirneli Nazmî’nin Mecma ῾ u'n-Nezâ’ir ’inde yer alan 65 gazeli ve bir matlası hariç; bir murabbası, 46 gazeli, 8 matlası ve üç müfredi tespit edilmiştir. Yazıda, şairin eserleri temel alınarak hayatına dair sunulan deliller Fak î r î ’nin hakkında yazılanları güncelleyecek niteliktedir. Fak î r î ’nin hayatı, eserleri ve edeb î şahsiyeti ile ilgili değerlendirilmeler verildikten sonra “hurûf-ı hecâ” sırasına göre dizilen şiirleri çalışmanın sonunda sunulmuştur.
Keywords : Fakîrî, Risâle i Ta῾rîfât, Osmanlı Şiiri, Nazire Mecmuaları