MOLLA FENÂRÎ’YE ATFEDİLEN ŞURÛTÜ’S-SALÂT ADLI ESERİN MANZUM TERCÜMESİ

Authors : Aysun ÇELİK

Pages : 25-57

View : 22 | Download : 10

Publication Date : 2020-02-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Dinî-tasavvufi kültürün yansımalarıyla dolu klasik Türk şiirinde, imani, itikadi ve ahlaki pek çok mesele işlenmiştir. Bunlardan ibadetle ilgili olanlara umumiyetle manzum ilmihal denmektedir. Medreselerde dinî ilimlerin, inanç esaslarının ve ilmihal bilgilerinin nazm yoluyla öğretimine dair kuvvetli bir temayül bulunmaktadır. Bir dinî edebiyat türü olarak namaz, oruç ve hac konularında yazılan; Salât-nâme/Şurûtü’s-salât, Oruc-nâme/Savmiyye, Ramazan-nâme/Ramazaniyye, Hac-nâme/Menasik-i Hac gibi türlerle de farzlar dahi, talebeye şiir yoluyla anlatılmış ve öğretilmiştir. Bu çalışmada, Osmanlının meşhur âlimlerinden Molla Fenârî’ye atfedilen Arapça Şurûtü’s-Salât adlı eserin Türkçeye yapılan manzum bir tercümesi üzerinde durulmuştur. Mütercimini tespit edemediğimiz manzumenin kütüphanelerde birden çok nüshası bulunmaktadır. Bu nüshaların bazılarında Molla Fenârî’nin mezkûr eseri, torunu için kaleme aldığı yazmaktayken bazı nüshalarda mukaddimenin bulunmaması nedeniyle bu bilgi eksiktir. Eser, temelde namaz konusunu işlemekle birlikte abdest, gusül ve tilavet secdesi hakkında da bilgi vermektedir. Nazmın gücüyle bilgiyi kalıcı hale getirmeyi amaçlayan eserde, esas gaye; talim ve terbiye olduğu için metindeki anlatım zevki eksikliği ve teknik kusurlar dikkat çekmektedir. Yapılan bazı araştırmalarda başkalarına yahut müstensihlere atfedilen bu Şurûtü’s-Salât tercümesinin kimin elinden çıktığı belli olmamakla birlikte, manzumenin ilgi görüp yayıldığı ve neredeyse anonimleştiği anlaşılmaktadır. Çalışmamızda, Şurûtü’s-Salât tercümesinin eski yazılı metni transkripsiyonlu olarak yeni yazıya aktarılmış; metin, dil ve muhteva yönünden incelenmiş ve değerlendirilmiştir.
Keywords : MOLLA FENÂRÎ, NAMAZ, MANZUME, TERCÜME