17. YÜZYIL ŞAİRİ BEHÇETÎ’NİN ÜSTATLARI VE NEF’Î HAYRANLIĞI

Authors : Murat Ali Karavelioğlu

Pages : 551-569

Doi:10.58659/estad.1486615

View : 84 | Download : 97

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Büyük bir geleneğin tezahürü olarak uzun asırlar varlık gösteren klasik Türk şiirinin gelişmesinde nazire yazıcılığının; kadim veya muasır şairleri üstat kabul etmenin, fahriye yazmanın ve edebi muhitlerin kuvvetli tesiri vardır. Çünkü neredeyse bütün gelişimini bu dinamikler üzerinde ve usta-çırak ilişkisi içinde sürdüren klasik şiirimiz birbirinden kopuk bir edebi faaliyet değildir. Başlangıcından itibaren kuvvetli bir tekâmülle gelişen klasik şiirimizde, 17. yüzyıla gelindiğinde çoktan olgunlaşmış bir edebi gelenek bağlamında bu dinamiklerin hepsi açıkça görülür. Asrın tarihçi şairlerinden Hüseyin Behçetî de geleneğin bir icabı olarak eser vermiş; şiirlerinde bazı meşhur İran şairlerini kendisine üstat kabul etmiş, onlara hayranlık beslemiştir. Türk şairleri içinde ise Nef’î’nin onun için ayrı bir yeri vardır. Sıkı bir Nef’î takipçisi olduğunu bildiğimiz şairin, zaman zaman kendisini ondan üstün gördüğü de vakidir. Sebk-i Hindî müşterekliği ise bu ilişkinin bir başka boyutunu oluşturur. Bu makalede, sayılan dinamikler çerçevesinde Behçetî’nin yerli ve yabancı üstatları ile özellikle Nef’î metbuluğu üzerinde durularak şairin yetiştiği edebiyat hinterlandı tespite çalışılacaktır.
Keywords : Fahriye, Nazire, Edebi Muhit, Nef\'i, Ustalık Çıraklık