Arap Dil Bilimlerinin Şark’tan Mısır, Kayravân ve Endülüs’e İntikali: Hicrî Üçüncü, Dördüncü ve Beşinci Asırlar

Authors : Murat TALA

Pages : 239-276

View : 18 | Download : 12

Publication Date : 2020-03-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Arap dil bilimleri sahasında ilk sistematik çalışmalar, Basra şehrinde başlamıştır. Zamanla araştırmalar gelişmiş ve dil bilimsel bir ekol olan Basra Mezhebi teşekkül etmiştir. Daha sonra dil bilimsel çalışmalar Kûfe şehrinde de gelişmiştir. Burada ise kendine özgü görüşleri bulunan Kûfe Mezhebi oluşmuştur. Böylece metotları birbirinden farklı iki ayrı dil ekolü kurulmuştur. Bu iki şehrin sınırlarını aşan dil bilimsel çalışmalar, zamanla önce Bağdat’a daha sonra da dünyanın muhtelif bölgelerine intikal etmiştir. Irak’ın Doğu tarafında Buhara, Semerkant, Cürcân, Herat, Merv gibi Asya şehirlerinde, Irak’ın güneyinde Mekke, Medine, batısında ise Mısır, Kayravân, Mağrib ve Endülüs bölgelerinde etkisini hissettirmiştir. Bu makalenin temel iddiasına göre, Arap dil bilimleri Mısır bölgesine Irak’tan intikal etmiştir. Kayravân’a Irak ve Mısır bölgelerinden, Endülüs’e ise Irak, Hicâz, Mısır ve Kayravân’dan intikal etmiştir. Ayrıca buralarda dil bilimleri, bölgeye has anlama, yorumlama ve yeniden üretme amaçlı bir tavırla gelişim göstermiştir. Ancak Irak bölgesinde gelişen dil bilim ekolleri gibi kendine has usulleri olan müstakil bir ekol oluşturamamıştır.
Keywords : Arap dili ve belagatı, dilbilim, nahiv, Mısır, Kayravân