Anadolu Bombus lapidarius L. (Apidae: Hymenoptera) populasyonlarının genetik yapılanması

Authors : Burcu TEMEL ALTUN, Ertan Mahir KORKMAZ, Hasan Hüseyin BAŞIBÜYÜK

Pages : 180-195

Doi:10.18036/aubtdc.359370

View : 19 | Download : 11

Publication Date : 2018-08-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Anadolu, Avrupa’nın günümüz biyoçeşitliliğine önemli derecede katkı sağlayan bölgelerden birisidir. Bazı günümüz orta ve kuzey Avrupa populasyonlarının buzul dönemlerinde Anadolu’da barınmış populasyonlardan giden öncülerce oluşturulduğu savunulmaktadır. Soğuk tercih eden hayvanlar yayılış örüntülerinde buzul dönemlerinde genişleme buzullar arası dönemlerde ise daralma sergiledikleri için model organizmalar olarak kabul edilmektedir. Bu kapsamda Anadolu’nun tarihsel biyocoğrafyası ve genetik çeşitliliği konusunda bilgi edinmek amacıyla Karadeniz bölgesinde yayılış gösteren Bombus lapidarius ’un 14 kadar populasyonundan COI ve nCTB gen bölgeleri çalışılmıştır. Her iki belirteç açısından da haplotip çeşitliliği ve özgün haplotip sayısı yüksek olup, populasyonlar arasında anlamlı bir genetik farklılaşma saptanmıştır. Özellikle Doğu-Batı farklılaşması Karadeniz boyunca desteklenmektedir. Tüm analizlerde Doğu 4 ve Doğu 5 populasyonlarının diğer populasyonlardan belirgin olarak farklı olduğu görülmektedir. Bu farklılaşma populasyonların coğrafik yayılış örüntüleri ile doğrudan ilişkilidir. Aynı zamanda bu populasyonlar ayrı bir soy hattı oluşturmaktadır. Ayrıca Batı populasyonları son türemiş populasyonlar olarak görülmektedir.
Keywords : mtDNA, NUMT, Anadolu, filocoğrafya, genetik yapı