Sosyotelist Olma ve Sosyotelizme Maruz Kalma Ölçeklerinin Türkçeye Uyarlanması

Authors : Derya ORHAN GÖKSÜN

Pages : 657-671

Doi:10.32709/akusosbil.505642

View : 40 | Download : 11

Publication Date : 2019-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Son yıllarda araştırmalara konu olan sosyotelizm; bireyin başka bireylerle iletişimi sırasında dikkatini akıllı telefona vermesi, akıllı telefonla ilgilenmesi ve algısını kişilerarası iletişimden kaçırması olarak tanımlanmaktadır. Bir sosyotelist ile etkileşimde bulanan başka bir bireyin, sosyotelistin kendisi ile ilgilenmeyip telefonu ile ilgilenmesi, sosyal etkileşim gerçekleşmesi gereken herhangi bir ortamda etkili vakit geçiremeyip durumdan olumsuz etkilenmesine neden olması da sosyotelizme maruz kalma olarak nitelendirilmektedir. Bu çalışmada Genel Sosyotelist Olma (GSO) ve Genel Sosyotelizme Maruz Kalma (GSMK) ölçeklerinin Türkçeleştirilmesi çalışması yürütülmüştür. Ölçek uyarlamanın çeviri sürecinde dört uzman ve sekiz öğretmen adayı, doğrulayıcı faktör analizi sürecinde ise yaş ve cinsiyet açısından çeşitlendirilmiş 180 gönüllü katılımcı yer almıştır. Veri toplama araçları Chotpitayasunondh ve Douglas (2018a) tarafından geliştirilen GSO ve GSMK ölçeklerinin Türkçeleştirilmiş formlarıdır. Toplanan veriler doğrulayıcı faktör analizi ile çözümlenerek sözü edilen ölçeklerin Türkçeye uyarlanması gerçekleştirilmiştir. GSO ölçeğinin özgün ölçekte öne sürülen dört faktör 15 maddeden oluşan yapısı doğrulanmıştır (χ2/sd= 1.99, p<0.001, RMSEA= 0.07, SRMR= 0.06, NFI= 0.92, CFI= 0.96, GFI= 0.89). Benzer biçimde GSMK ölçeğinin özgün formunda öne sürülen üç faktör 22 maddeden oluşan yapısı doğrulanmıştır (χ2/sd= 2.04, p<0.001, RMSEA= 0.08, SRMR= 0.07, NFI= 0.90, CFI= 0.95, GFI= 0.82). Ölçekler için yol diyagramlarında tanımlanan yollar, t ve R2 değerleri anlamlıdır (αGSO= 0.78, αGSMK= 0.87).
Keywords : Sosyotelizm, sosyotelist, sosyotelizme maruz kalma, ölçek uyarlama