Unutulmuş Bir Cumhuriyet Dönemi Kadın Şairi İffet Halim Oruz

Authors : Bilal Kas

Pages : 1396-1415

Doi:10.32709/akusosbil.1240095

View : 42 | Download : 62

Publication Date : 2024-12-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Yirminci yüzyılın başlarında dünyaya gelen İffet Halim Oruz, edebiyat tarihlerinde dikkate alınmamış kadın şairlerdendir. Modern kadın tipinin genç Türkiye’de kök salması için çalışan İffet Halim, erkek iktidarıyla kimi zaman anlaşamasa da şiirleriyle, yazılarıyla, sivil toplum örgütlerindeki faaliyetleriyle Türk kadınının sosyal haklarını kazanım mücadelesinde etkili bir isim olmuştur. İffet Halim’in Atatürk Devri’ndeki siyasi-sosyal hadiseler ve ciddi değişimlerle hem şahsi hayatı hem de şiirleri etkilenmiştir. Yeni Türk devleti, yirminci yüzyılın değişen siyasi ve iktisadi şartlarına uyum sağlama sürecinde halkı, ulusçu ve sınıfsız, organik bir bütün olarak görmüştür. Bu siyasi ve iktisadi anlayış; devrin siyasi ve sosyal hayatına tesir ettiği gibi sanat anlayışını ve Türk kadınının toplumdaki konumunu da etkilemiştir. Edebiyat tarihlerinde, antolojilerde kendine pek yer verilmeyen İffet Halim; şiirleri, şahsi hayatı ve devrin siyasi-sosyal özellikleri beraber değerlendirildiğinde ortaya bir Cumhuriyet kadın şairinin portresi çıkar. Hiçbir çalışmada feminist çerçeve dâhilinde şahsiyeti ve edebî kişiliği incelenmeyen şairin eserleri bu doğrultuda değerlendirilerek ve adının geçtiği kimi çalışmalarda biyografisinde yapılan hatalar düzeltilerek edebiyat tarihine bir katkı sunulmuştur.
Keywords : Biyografi, Cumhuriyet Dönemi Şiiri, feminist eleştiri, kadın, millî romantizm