Thomas Hobbes ve Jean- Jacques Rousseau’da Doğa Durumu Düşüncesinin Karşılaştırılması

Authors : Erman Kar

Pages : 93-104

Doi:10.32709/akusosbil.1271159

View : 57 | Download : 38

Publication Date : 2025-03-03

Article Type : Research Paper

Abstract :Siyaset felsefesinin en temel sorularından birisi doğa durumundan toplum sözleşmesine nasıl geçildiğidir. İnsanlığın neden bir yönetime, dolayısıyla bir yöneticiye, erke ihtiyaç duyduğu ve insanlığın doğa durumunda, doğanın bir parçası olarak hangi şartlarda yaşamlarını sürdürdüğü meselesi de bu ana sorunun birer parçası olarak tartışılmaktadır. Doğa durumu ve toplum sözleşmesi kavramlarının sistematik olarak ilk örneklerine Thomas Hobbes’ın Leviathan’ı ve J.J. Rousseau’nun Toplum Sözleşmesi adlı eserlerinde rastlıyoruz. Her iki düşünürde siyaset öğretilerini doğa durumu, toplum sözleşmesi, egemenlik gibi kavramsal çerçeveler üzerine kurmalarına ve söz konusu sorular üzerinde durmalarına rağmen farklı yönetim şekillerini savunmuşlardır. Bunun en temel sebebi şüphesiz ki doğa durumunda insanın temel işlevi, doğa durumu şartları ve bu şartların hangi gereksinimlerle bir yönetime, toplumsal bir sözleşmeye dönüştüğünün her iki düşünür açısından da farklılık göstermesidir. Bu çalışmada, Leviathan ve Toplum Sözleşmesi adlı eserlerde doğa durumu şartlarının nasıl tanımlandığı ve bu şartların neden bir toplumsal kontratı gerektirdiği analiz edilecektir. Ardından ikincil önemli aşama olarak tanımlanan toplum sözleşmesinde, en ideal yönetim biçiminin hangisi olduğu incelenecektir. Bu bakımdan günümüz siyaset teorilerinde ideal yönetim biçiminin hangisi olması gerektiğine dair felsefi bir sorunun yanıtlanmasında doğa durumu kavramının önemi physis ve nomos ikiliği üzerinden ele alınacaktır. Bununla birlikte hem Hobbes hem de Rousseau’nın doğa durumu tasvirleri devletin varlık nedeninin ne olduğu sorusu ve doğal hak- doğa yasası kavramları üzerinden analiz edilecektir.
Keywords : Doğa Durumu, Toplum Sözleşmesi, Siyaset Felsefesi, Doğal Hak, Doğa Yasası