Türkiye’de Sürdürülebilir Moda Oluşumları: Güncel Durum, Zorluklar ve Olanaklar

Authors : Şakir Özüdoğru, Sanem Odabaşı, İrem Akdemir, Derya Meriç, Özgür Ceylan

Pages : 351-368

Doi:10.32709/akusosbil.1298160

View : 51 | Download : 42

Publication Date : 2025-03-03

Article Type : Research Paper

Abstract :Sürdürülebilir moda konusu, üretim süreçlerinde ortaya çıkan çevresel sorunlarla birlikte alternatif üretim yöntemlerinin geliştirildiği ve çevresel sorunlara çözüm odaklı yaklaşılan bir gündem olarak gerek dünyada gerekse Türkiye’de başlıca araştırma konuları arasında yer almaktadır. Türkiye’de tekstil ve moda tasarımı alanlarında çeşitli sürdürülebilirlik çalışmaları yürütülmekte, aynı zamanda meslek birlikleri, sivil toplum kuruluşları ve gayri resmi oluşumlar gibi yapıların ortak çalışmalarına da rastlanmaktadır. Genel tabloya bakıldığında Türkiye’de sürdürülebilir moda kapsamında faaliyet gösteren oluşumların sayısı ve etkinlikleri 2010’lu yıllarda artış göstermiş olmakla beraber bu oluşumların uygulamalarının teorik çerçeveye ve pratik deneyimlere nasıl katkı sağladığının tespit edilemediği görülmüştür. Bu makalenin amacı, Türkiye’de sürdürülebilir moda alanında faaliyet gösteren oluşumların güncel durumlarını, amaç ve faaliyet alanlarını, karşılaştıkları zorlukları oluşumların içinde bulunan kişilerin deneyimleri aracılığıyla tespit etmektir. Çalışma kapsamında Türkiye’de sürdürülebilir moda alanında faaliyet gösteren inisiyatif, kolektif, platform gibi organizasyonlara ve alanda faaliyet gösteren derneklere dair bir durum çalışması gerçekleştirilmiştir. Türkiye’deki sürdürülebilir moda oluşumlarının amaçları, faaliyet alanları ve faaliyetlerini gerçekleştirme süreçleri sürdürülebilirlik konusunda farkındalık yaratma, tüketici davranışını değiştirme, endüstri uygulamalarını ele alma ve sosyal adalet konularını tartışma gibi önemli başlıklar altında karşılaştıkları zorluklar incelenmiştir. Çalışmada faaliyetlerine devam etmekte olan altı gönüllü oluşumun temsilcisi ile yarı-yapılandırılmış görüşmeler yapılmış, toplanan veriler içerik analizi ile analiz edilmiş ve temalara ayrılarak sunulmuştur. Bu temalar; “aktörler”, “zorluklar”, “destekler-kolaylaştırıcılar”, “küresel-yerel” ve “öneriler” başlıklarından oluşmaktadır.
Keywords : Sürdürülebilir moda, Sürdürülebilir moda organizasyonları, Gönüllülük faaliyetleri, Moda aktivizmi