Yarış Atlarında Yasaklı Madde Olarak Kobalt

Authors : Ertuğrul GÜNEŞ, Murat YILDIRIM

Pages : 85-91

Doi:10.35864/evmd.1117325

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2022-12-23

Article Type : Review Paper

Abstract :Kobalt mikro besin olmasının yanında, eritropoetik bir ajan olarak kabul edilmektedir. Uluslararası At Yarışları Federasyonu insert ignore into journalissuearticles values(IFHA);, Uluslararası Binicilik Federasyonu insert ignore into journalissuearticles values(FEI);, Dünya Anti-Doping Ajansı insert ignore into journalissuearticles values(WADA); gibi yarış otoriteleri, kobaltın eritropoetik etkisinin bilimsel çalışmalarda gösterilmiş olması sebebiyle kullanımını yasaklamış ancak vücutta doğal olarak bir miktar bulunması sebebiyle plazma ve idrar örnekleri için eşik limit belirlemiştir. IFHA paydaşları tarafından da eşik limit belirlemek amacıyla çeşitli çalışmalar yürütülmüş ve idrar için 100 ng/ml, plazma için 25 ng/ml eşik limit belirlenmiştir. Eşik limitin belirlendiği 2015 yılından bu yana yarışlarda kobalt ihlallerin çoğalması, konu ile ilgili yaptırımların artmasına neden olmuştur. Bu ihlaller Dünyada olduğu gibi, Türkiye\`de de önemli sorun teşkil etmektedir. Kobalt ihlaline yol açabilecek uygulamaları araştırmak amacıyla kobaltın oral ve parenteral uygulamalarına dair bilimsel araştırmalar yürütülmüş, muhtemel riskler ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bunun yanı sıra, kobaltın eritropoezis üzerine etkileri gösterilmiş ve geçmişte anemi tedavisinde kullanılmış olsa da belirli doz ve sıklıkta uygulandığında istenmeyen etkilerin meydana gelmesi nedeniyle kullanımından vazgeçilmiştir. Ayrıca, insan ve deney hayvanlarında yapılan çalışmalarda görülen eritropoetik etkiler, atlarda yapılan çalışmalarda net olarak ortaya konulmamış, performans üzerine etkileri bildirilmemiştir. Kobaltın farmakolojik özellikleri, toksik etkileri, atlarda kobalt gereksinimleri, kobalt eşik limitlerinin belirlenmesi ve kobalt ihlallerine yol açabilecek uygulamalar bu çalışmada sunulmaya çalışılmıştır.
Keywords : At yarışı, B12 vitamini, kobalt, doping