Bir Karşı-Hegemonya Kültürü Olarak Çingene Müziği: ‘Mahcup Red’ Notaları.

Authors : A Baran DURAL, Bahriye ESELER

Pages : 26-49

View : 19 | Download : 17

Publication Date : 2019-03-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Haklarında dillendirilen tüm olumsuz yakıştırmalara rağmen, Çingene toplumunun kesif bir çaresizliğe gömüldüğünden söz edilemez. Tam ter- sine Çingenelerin kendilerine en güvendikleri liman olan, müzik sahasını kullanarak naif bir mücadele yürüttükleri gözden kaçmıyor. Müzik-Çin- gene bağlantısı deşildiğinde müziğin, bu topluluğu ilgilendiren iki yönü açığa çıkıyor. Bunlardan ilki müziğin Çingeneler için yoksulluk/yoksun- luklarından kurtulup, toplumun ‘kabul gören’ kısmına giriş için ‘kişisel da- vetiye’ işlevi görmesidir. Topluluğun içinde eğitim yoluyla dikey hareket- liliği yükseltmek bir hayli zor, hatta imkânsız olarak algılandığından, Çin- gene gençler, zaten doğuştan sahip olduklarına inandıkları, ‘ritim’ silahına tutunarak, çalgıcılık yeteneklerini keskinleştirmeye çalışırlar. Müzik, bu anlamda Çingene bilişişinde, “öğrenilmiş çaresizliği” yenmenin etkin çö- zümlerinden birisi olarak belirmektedir. Çingenelerin müzik dolayımıyla öne sürdükleri ikinci tepkisellik dalgasında naif savunma edasıyla kültürel- politik saldırıları karşılama girişimi, tarihe karışmıştır artık. Üst-kültürce onanan tüm davranış kalıplarıyla hoyratça dalga geçilen; toplumsal ahlak değerleri, değer gamlık ilkesine cephe alınan, uyuşturucu, alkol, yasadışılı- ğın yine elden geldiğince naif bir tonlamayla yüceltildiği toplumsal Çin- gene sanatı, tümele (üst-kültürel dizge/sağgörü) karşı saldırgan olmasa da yıkıcı-etkin bir karşı-saldırı dillendirir.
Keywords : Çingene, HEGEMONYA, ETNOMÜZİKOLOJİ