Kolektif Hafıza Ve Hafıza Mekânı Bağlamında Kars Âşıklık Geleneği

Authors : Elif BEKTAŞ

Pages : 209-224

View : 24 | Download : 16

Publication Date : 2022-12-19

Article Type : Research Paper

Abstract :Köklü tarihsel derinliğe sahip Türk sözlü kültürünün temel öğelerinden biri olan Âşıklık Geleneği, birçok bölgede olduğu gibi Kars\`ta da oldukça hızlı yaşanan toplumsal ve ekonomik yeni yapılanmaların bir sonucu olarak değişim ve dönüşüme uğramıştır. Bu geleneğin yöredeki icracı ve izlerkitlesinin aynı olaylara tanıklık ettiğini, bunları anımsadığı ve aynı anılarda birleştiği ortak bir geçmişe sahip olduğu gözlemlenmiştir. Kolektif hafıza olarak tanımlanan kavram, kurulacak olan ortaklık sayesinde icracıların ve izlerkitlenin geçmişle kurduğu ilişkinin boyutu ve aynı olaylar üzerinde birleşerek, bu olayları aynı çizgide betimleyebilmesiyle mümkün olmaktadır. Çünkü hatırlama edimi, mekânların ve objelerin de dâhil olduğu bir süreçtir. Hafıza mekânı ve kolektif hafıza arasındaki ilişki icralarda da öne çıkar. Geçmişin bugün yeniden canlandırılmaya çalışılması, kolektif hafızanın yansıması olarak; icra biçimleri, ustalar, hikâyeler, şiirler vb. yeniden canlanır ve grup üyelerini yeniden birbirine bağlar. Gözlem ve görüşme teknikleri kullanılarak elde edilen veriler neticesinde hazırlanan bu çalışmada, kolektif hafızaya dâhil olan grup üyelerinin hafıza mekânı ve gelenek aracılığıyla geçmişle kurduğu ilişkileri irdelenmiş ve âşıklık geleneğine etkisi anlaşılmaya çalışılmıştır.
Keywords : Kolektif Hafıza, Hafıza Mekânı, Âşıklık Geleneği, Âşık, Kars