Ekolojik Ayak İzi Konusunda Yapılan Lisansüstü Tezlerin Analizi

Authors : Figen DURKAYA

Pages : 166-184

View : 18 | Download : 25

Publication Date : 2022-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Günümüzde insanların doğal kaynakları tüketim hızları ve çevreye karşı duyarlılıkları ile ilgili konu ve sorunlar önem kazandığı için çevresel sorunları ölçülebilir büyüklükler ile ifade etmek gerekmektedir. Ekolojik ayak izi, insanların yeryüzündeki doğal kaynakları ne kadar sürdürülebilir nitelikte kullandığının bir göstergesidir. Çevrenin sürdürülebilirlik çerçevesinde ne kadar verimli kullanıldığına yönelik farkındalık yaratmak için ekolojik ayak izinin önemine dikkat çekilmesinin gerektiği düşünülmektedir. Bu araştırma, Türkiye’de 2010-2020 yılları arasında ekolojik ayak izi ile ilgili yapılmış lisansüstü tezleri çeşitli kriterler açısından incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri doküman incelemesi yapılarak elde edilmiştir. Araştırma konusu ile ilgili Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi veri tabanında kayıtlı olan lisansüstü tezler incelenerek, toplam 57 lisansüstü tez çalışmasına ulaşılmıştır. Ulusal Tez Merkezi resmî sitesinde yer alan çalışmaların 52’si yüksek lisans ve 5’i doktora tez çalışmasından oluşmaktadır. Veri kaynakları betimsel analiz tekniği kullanılarak irdelenmiştir. Araştırmada erişime açık olan lisansüstü tezleri yayın yılı, konu alan türü, eğitim ve öğretim konu alanındaki disiplin türü, araştırma kökeni, araştırma deseni, veri toplama araçları ve veri analiz tekniğine göre incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre, 2010-2020 yılları arasında ekolojik ayak izi konusunda en fazla ekonomi, mimarlık, vb. gibi farklı disiplin alanlarında ve yüksek lisans türünde tezlerin yapıldığı tespit edilmiştir. Ayrıca incelenen lisansüstü tezlerinin büyük çoğunluğunun nicel kökenli yapılandırıldığı, araştırma deseni olarak da en fazla betimsel tarama ve doküman incelemesinin tercih edildiği belirlenmiştir. Verilerin toplanması daha çok ölçek ve dokümanlar aracılığıyla, analizleri ise normallik testi ve t- testi ile yapıldığı saptanmıştır. Araştırmanın sonucuna göre ekolojik ayak iziyle ilgili yapılan çalışmalara son yıllarda daha fazla önem verildiği belirlenmiştir.
Keywords : Ekolojik Ayak İzi, Doküman İnceleme, Betimsel Analiz