Batıl İnançların Fen Bilimlerindeki Bilgilerle Çatışan ve Çakışan Boyutlarını Keşfetmek

Authors : Emine ÇEPNİ, Dila Rabia DEMİR, Ceylin Heja ÖZSUCU, Elif Meryem DUMAN

Pages : 188-213

View : 76 | Download : 144

Publication Date : 2023-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Fen bilimlerinde okulda öğretilen bilgiler ile ailelerimizin gündelik hayatta kullandıkları bilgiler arasında bazı farklılıklar vardır. Fen okuryazarı olması gereken öğrencilerden beklenen bilimi sözde-bilimden ayırt edebilmeleridir. Ancak, öğrencilerin, gündelik hayatta kullanılan birçok bilim dışı söyleme ailelerinin ve çevrenin etkisiyle daha çok inanma eğilimi gösterdikleri görülebilmektedir. Bu çalışma öğrencilerin yaşadıkları toplumdaki batıl inanç olarak adlandırılan ve sık kullanılan inanışların tespit edilmesi, bu inanışların hangilerinin fen bilimlerinde kullanılan bilimsel bilgilerle çakıştığının veya çatıştığının belirlenmesidir. Özel durum yöntemiyle gerçekleştirilen araştırma, 27 öğrenci ve 17 veli ile yürütülmüştür. Öğrencilerden ve velilerden veri toplamak amacıyla açık uçlu sorular geliştirilmiştir. Elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırma sonucunda, öğrencilerin batıl inançların farkında oldukları ancak bu inançların fen bilimleri ile ilgisine yönelik bilgiye ya da farkındalığa sahip olmadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Ailelerin batıl inançlara bakış açısının, çocukların inanç ve davranış gelişimleri üzerindeki etkisi bu çalışmada açıkça görülmüştür. Öğrencilerin batıl inançlar üzerine bilimsel bilgiler çerçevesinde araştırma yapmalarının ve bu inanışları sorgulamalarının teşvik edilerek, onların fen okuryazarı bireyler olmaları desteklenmelidir. Ailelerin batıl inançların çocuklara aktarımının etkileri üzerine daha derinlemesine düşünmelerini sağlayacak kapsamlı çalışmaların yürütülmesi önerilmektedir. Bu tür çalışmalarda sosyal, kültürel, tarihsel, bilimsel ve dini faktörlerin her birinin ele alınması, ailelerdeki farkındalığın artırılması ve dolayısıyla daha bilinçli çocuklar yetiştirilmesi için önem arz etmektedir.
Keywords : Batıl inançlar, fen bilimleri, bilimsel okuryazarlık, öğrenciler, veliler