ENDOMETRİOZİSTE EBELERİN ROL VE SORUMLULUKLARI

Authors : Ayşenur TURAN, Cihan KAYA

Pages : 345-358

View : 24 | Download : 13

Publication Date : 2022-04-26

Article Type : Review Paper

Abstract :Endometriozis, uterin kavite dışında endometriyal gland ve stromanın varlığı olarak tanımlanır. Kadınları menarş öncesi, üreme ve menopoz sonrası hormonal evrelerde etkileyen östrojene bağımlı, iyi huylu ve inflamatuar bir hastalıktır. Endometriozis üreme çağındaki kadınların yaklaşık %10'unda görülmektedir. Ülkemizde yaklaşık 2,4 milyon kadında endometriozis olduğu düşünülmektedir. Lezyonlar tipik olarak pelviste bulunur, ancak bağırsak, diyafram ve plevral boşluk dahil olmak üzere birçok bölgede ortaya çıkabilir. Endometriozis yaygın ve malign olmayan bir süreç olmakla birlikte, ektopik endometriyal doku ve bunun sonucunda oluşan inflamasyon, menoraji, disparoni, infertilite ve kronik pelvik ağrıya neden olabilir. Hastalığa ilişkin bu semptomlar, kadınların günlük yaşam aktivitelerini ve yaşam kalitelerini olumsuz yönde etkilemektedir. Endometriozisli kadınlarda yaşam kalitesinin artırılması ve endometriozis semptomlarının azaltılması amacıyla bireylere multidisipliner bir ekip yaklaşımı uygulanmalıdır. Kadın sağlığıyla her yönden ilgilenen ebelere bu noktada önemli rol ve sorumluluklar düşmektedir. Ebelik faaliyetleri, endometriozis ile ilişkili belirti ve semptomların tanımlanmasını ve yönetimini, diğer sağlık profesyonellerine veya servislerine sevk edilmesini, doğrudan hasta bakımını, tedavinin uygulanmasını, bakımın koordinasyonunu, ağrı yönetimini, sağlık eğitimini, tedavi uygulanmasını, tedavi sonuçlarının değerlendirilmesini ve hasta savunuculuğunu içerir. Endometriozis tanısında ve yönetiminde ebelerin aktif rol alabilmesi için hastalığın belirti, bulgularını, risk faktörlerini tanıyabilmesi ve bakım-tedavi konularında kanıta dayalı bilgiler ışığında hizmet sunması gerekmektedir. Bu derlemede, endometrioziste ebelerin rol ve sorumluluklarının açıklanması amaçlanmıştır.
Keywords : Endometriozis, kadın sağlığı, yaşam kalitesi, ebelik, sağlık eğitimi