1261/1845 TARİHLİ HARPUT KEFALET DEFTERİ VE BU DEFTERE GÖRE XIX. YÜZYILIN ORTALARINDA HARPUT ŞEHRİ

Authors : Şenol ÇELİK

Pages : 21-47

View : 13 | Download : 11

Publication Date : 2014-03-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti'nde kefâlet, gerek resmî işlemlerde ve gerekse sosyal hayatta, sık başvurulan bir sistemdir. Mala ve şahsa olmak üzere iki şekilde uygulanan kefâlette bir iş veya kazanımın sorumluluğu kefile de yüklenerek, hakkın güvenceye alınması amaçlanır. Araştırma konumuz olan Harput şehri kefâlet defteri, âdeta bir nüfus yoklaması niteliğinde olup 25'i boş olmak üzere toplam 138 sayfadır. Şehrin ve bölgenin içinde bulunduğu asayiş sorunları karşısında, mahalle sakinlerinin birbirlerine kefil olması şeklinde yazılmıştır. Mahalleler, medreseler ve esnaf olmak üzere 3 tertip halinde düzenlenmiştir. Çalışmamızda, öncelikle kefâlet defterinin yazım özellikleri üzerinde durulmuştur. Sonrasında ise defterdeki kayıtlar teker teker incelenerek, XIX. yüzyıl ortalarında Harput şehrinin mahalleleri ve demografik yapısı, müderris ve öğrencileriyle birlikte medreseleri, han ve hamamlarıyla birlikte bütün esnaf kolları ve sayıları ortaya çıkarılıp bunların değerlendirilmesi yapılmıştır.
Keywords : Harput, Kefalet Sistemi