HARPUTLU BİR ÂYAN: ÇÖTELİZÂDE HACI MEHMED EFENDİ

Authors : Kürşat ÇELİK

Pages : 95-110

View : 15 | Download : 17

Publication Date : 2020-11-18

Article Type : Research Paper

Abstract :18. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin zayıflamasıyla birlikte ortaya çıkan mali sıkıntıyı gidermek için geliri devlete ait olan mukâtaaların mâlikâne adı verilen bir usul ile kayd-ı hayat şartıyla iltizama verilmeye başlanmıştır. Bunları yereldeki zengin seçkinler ile devlet memurları almış ve âyan olarak ifade edilen bir zümre veya grup ortaya çıkmıştı. Merkezi idarenin zayıflamasıyla birlikte taşradaki âyanlar iktisadî güçlerinin yanı sıra idarî olarakta bir güç olmuşlar ve taşra yönetiminde etkili olmuşlardır. Bu çalışmada, Harput âyanlarından Çötelizâde Hacı Mehmed Efendi’nin âyanlığının maddi kaynakları, yerel idarecilerle olan ilişkileri Harput ve çevresinde meydana gelen olaylardaki rolü araştırılmıştır. Yine bu araştırma ile Çötelizâde Hacı Mehmed Efendi’nin katl edilme sürecinde yaşanan olayların taşradaki âyan ve yerel idareciler arasında meydana gelen güç ve iktidar çekişmesinin bir örneği olduğu ortaya çıkarılmıştır. Yine bu makalede Çötelizâde Hacı Mehmed Efendi’nin vakıf eserleri incelenmiştir.
Keywords : Osmanlı Devleti, Harput, Âyan,