İMKÂNDELİLİNDEN TRANSANDANTAL İDEALE: KANT'TA TANRI KAVRAMININ KÖKLERİ

Authors : Necmettin TAN

Pages : 0-0

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2011-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kant, teistik delilleri eleştirisiyle bilinmektedir. Onun teistik delilleri eleştirisi, teorik felsefesiyle uyum içindedir. Ancak Saf Aklın Eleştirisi’nde “saf aklın ideali” ve “transandantal ideal” başlıkları altında transandantal ideal olarak Tanrı anlayışının zorunlu ve doğal olduğunu göstermeye çalışmaktadır. Onun bu konudaki görüşleri eleştiri öncesi dönemde yazdığı yazılarda geliştirdiği “imkân delili” ile büyük benzerlikler göstermektedir. Saf Aklın Eleştirisi’nde tüm teistik delilleri reddeden Kant, kendi imkan delilinden söz etmez ve onu reddetmez. Ancak Dinin Felsefi Öğretisi Üzerine Dersler adlı kitabında delile değinir ve ondan övgüyle söz eder. Hiçbir delilin Tanrı'nın varlığını gösteremeyeceğini düşünse de bu delilin öznel açıdan Tanrı'nın zorunluluğunu gösterdiğini düşünür. Kant, bu zorunlu ve doğal ideale kendi ahlak teolojisi için ihtiyaç duymaktadır çünkü ahlaki Tanrı bir kurgu olmamalıdır.
Keywords : Kant, saf aklın ideali, transandantal ideal, imkan delili, teistik deliller