OSMANLI DEVLETİNİN SON YÜZYILINDA MALATYA-TOKMA (TOHMA/TOKHMA) NEHRİ SUYU’NUN ARAZİ VE İÇME SUYUNDA KULLANIMI

Authors : Sevim ERDEM

Pages : 277-296

Doi:10.18069/firatsbed.346539

View : 16 | Download : 14

Publication Date : 2017-07-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bugünkü Malatya, tarihi süreç içerisinde birkaç defa yer değiştirmiş ve ilk olarak Arslantepe ve çevresi yerleşim yeri olarak alınırken daha sonra Melitene adı verilen yer ikinci merkezi olmuş son değişimini ise Osmanlı Devleti zamanında Hafız Paşa’nın emri ile gerçekleştirmiş ve Aspuzu bağlarına yerleşmişlerdir. Malatya önemli yolların kesiştiği noktada yer alır. Bilhassa Roma ve Bizans dönemlerinde doğu sınırlarının kontrolünün sağlanması açısından askeri bir öneme sahip olmuştur. Şehir Cumhuriyet’in ilk yıllarında il merkezi konumuna gelmiş ve bilhassa iki önemli demiryolu hattının şehre ulaşmasıyla hem mekânsal büyüme hem de nüfus bakımında önemli bir artış sağlamıştır. XIX. Yüzyılda Avrupa başkentleri hızlı bir imar hamlesi yaşarken, bir yandan da şehirsel altyapılarını geliştirmeye çalışmışlardır. Bu değişim, su alanında da kendini göstermeye başlamıştır. Şehirlerde basınçlı su dağıtımının yapılmasına başlanmış. Suya olan ihtiyacın gün geçtikçe artması, devletin yeni yerleşim yerlerini açması, fabrikalaşma, sulu tarımın giderek daha yaygın hale gelmesi, suyun daha sistemli kullanımını gerekli kılmıştır. Osmanlı Devleti’nin son yüzyılında verilen hizmetlerin büyük bir kısmı imtiyaz karşılığında yapılmaya başlanmış, Tohma Suyunun da Meşrutiyet devrinde devlet ekonomisine kazandırılması için imtiyaza verildiği görülmüştür.
Keywords : Malatya Sancağı, Tohma Tokhma Suyu, Meşrutiyet, Osmanlı Devleti