PETROL VE DOĞALGAZ FİYATLARINDAKİ PERİYODİK DALGALANMALAR

Authors : Mesut BALIBEY, Yılmaz AKDİ, Aliye KAYIŞ

Pages : 217-325

Doi:10.18069/firatsbed.559747

View : 24 | Download : 14

Publication Date : 2019-08-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Dünya enerji piyasalarında önemli yeri olan doğalgaz ve petrol fiyatları, sürdürülebilir ekonomi politikaları oluşturulması açısından oldukça önemli olan temel girdilerdendir. Bu  iki girdi fiyatları döngüsel olarak  irdelendiğinde elde edilebilecek herhangibir periyodikliğin,  oluşturulacak ekonomik politikalar ve akademik çalışmalar açısından önemli olacağı düşünülmektedir. Ülkelerin sanayi gelişmişlik düzeyleri açısından da önemli göstergelerden olan bu iki girdi fiyatlarının birbirleri arasındaki etki ve ilişkilerde araştırılmıştır.  Bu çalışmada, 2004:01-2018:12 dönemi aylık ortalama brent petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki periyodik bileşenler araştırılmıştır. Çalışmadaki veriler uluslararası piyasalarda oluşan günlük(gece 00:00 itibarı ile gün sonu kapanış değerleri) fiyatlar derlenerek aylık ortalamalar elde edilmiştir. Veriler Matriksdata veri sağlayıcı şirketinden veri terminali aboneliği alınmak suretiyle elde edilmiştir. Çalışmanın durağanlığı standart birim kök testlerinin yanında, periodogramlara dayalı birim kök testi ile de sınanmış ve her iki serinin de durağan olmadığı gözlenmiştir. Her iki seri de durağan olmadığı için periyodik bileşenlerin tespiti açısından birinci dereceden fark serileri kullanılmıştır. Doğalgaz fiyatlarında herhangi bir periyodik bileşen gözlenmezken, brent petrol fiyatlarında 36 ay(üç yıl), 60 ay(beş yıl), 45ay ve 90 aylık periyodlar gözlenmiştir. Her iki seri de birinci dereceden bütünleşik olmasına rağmen iki seri arasında uzun dönemli durağan bir ilişkili (kointegre) gözlenememiştir. Bunun farklı nedenleri olabileceği gibi bu iki serinin farklı periyodik yapılara sahip olduğu da söynenebilir.  
Keywords : Periodogram, Durağanlık, Döngü, Doğalgaz Fiyatları, Petrol Fiyatları