KÜRESEL GÜÇ OLMA HEDEFİ BAĞLAMINDA RUSYA'NIN DOĞU AKDENİZ POLİTİKASI

Authors : Mustafa ÜREN

Pages : 851-874

Doi:10.18069/firatsbed.868057

View : 15 | Download : 8

Publication Date : 2021-05-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Jeopolitik teorilerin odak noktasında yer alan Akdeniz, tarihsel süreçte küresel rekabetin kesintisiz devam ettiği bölgelerin başında yer almaktadır. I. Petro’dan beri kendisini büyük güç adayı olarak gören Rusya, sıcak deniz olarak kabul ettiği Doğu Akdeniz’e ulaşmayı ve buradaki rekabete dahil olmayı istemesine rağmen Osmanlı İmparatorluğu’nu yenerek İstanbul’u işgal etme ve bu sayede Doğu Akdeniz’e ulaşma hedefine ulaşamamıştır. Çarlık rejimini yıkarak iş başına gelen Sovyet Yönetimi, bu hedeflerinden vazgeçmemiş, ancak Türk Boğazlarını elde etmenin mümkün olmadığını görerek, bölgede kalıcı askeri üs elde etme stratejisini devreye sokmuştur. Bu kapsamda Suriye’de bir askeri üs elde edilmiş, fakat Soğuk Savaş’ın kaybedilmesinin ardından bölgeden geri çekilmek zorunda kalmıştır. Geri çekilme sonrasında ülke içi ve yakın çevresinde gücünü pekiştiren Rusya, büyük güç olduğu iddiasıyla 2000’li yılların ortalarından itibaren Orta Doğu bölgesine olduğu gibi Doğu Akdeniz bölgesine de geri dönmüştür. “Bu süreçte iki kez başarılı olamayan Rusya bu sefer başarılı olabilecek midir?” sorusunun cevabının aranacağı bu çalışmada, doğru bir sonuca ulaşabilmek için başta Rusya olmak üzere tüm tarafların görüşlerinin yansıtılmasına önem verilmiştir. Yapılan analiz neticesinde, bölgede Rusya’nın kalıcı olmasını engelleyebilecek bir faktörün olmadığı, ancak mevcut gücüyle büyük güçten beklenebilecek işlevleri yerine getirme yeterliliğine de sahip olmadığı sonucuna varılmıştır.
Keywords : Rusya, Türk Boğazları, Doğu Akdeniz, Orta Doğu, Büyük Güç