19. YÜZYILDA AZERBAYCAN’IN HRİSTİYANLAŞTIRILMA FAALİYETLERİ VE İKTİSADİ KAYNAKLARININ SÖMÜRÜLMESİ

Authors : Alperen Budak

Pages : 1587-1602

Doi:10.18069/firatsbed.1460726

View : 83 | Download : 147

Publication Date : 2024-09-18

Article Type : Research Paper

Abstract :18. yüzyılda Hanlıklar şeklinde bölünmüş olan Azerbaycan’da merkezî bir devleti yoktu. 18. yüzyılın ikinci yarısında Azerbaycan’da hanlıklar ortaya çıktı. Hanlıklar arasında çıkan iç savaşlar sonucunda, ayrışarak bölünen Azerbaycan’ı işgal ve dış tehditlerden koruyabilecek merkezi bir güç yoktu. Dolayısıyla Azerbaycan coğrafyasını hâkimiyetine almak için birbirileriyle kıyasıya mücadele eden Rusya, İran ve Osmanlı devletleri arasında savaşlar olmuştur. 1800’lü yılların ilk çeyreğindeki savaşların galibi olarak öne çıkan Rusya, askerî güç kullanarak işgal ettiği Kafkasya’nın en önemli ülkesi olan Azerbaycan’ı işgal ederek siyasî ve askerî yönden tahakküm altına almıştır. Rusya; işgalden sonra Azerbaycan’a Hristiyan halkları taşıyarak demografik yapısını değiştirmiş, dinî yönden dönüştürmek ve Hristiyanlaştırmak için çalışmalar yapmış, iktisadî kaynaklarını sömürmüş ve tamamen ele geçirmiştir. Rusya, Azerbaycan’ı işgal ederek ülkesine katmak ve hâkimiyeti altında tutmak için stratejiler geliştirmiş ve projeler hazırlayıp uygulamıştır. 1830 yılına doğru Azerbaycan’ın da içinde yer aldığı Güney Kafkasya’nın tamamı Rusya’nın eline geçmiştir. Bu makalede, Yakın Çağ’da Rusya’nın Azerbaycan’ı ilhak etme, sömürme ve Hristiyanlaştırma süreci irdelenerek açıklanmıştır.
Keywords : Rusların Azerbaycan\'ı İşgali, Muğan Projesi, Azerbaycan\'ın Hristiyanlaştırılması