FELSEFÎ OTOBİYOGRAFİLER: F. NIETZSCHE’NİN ECCE HOMO’SU VE J. P. SARTRE’IN SÖZCÜKLER’İNDE ‘BEN’İN İNŞASININ TARZLARI

Authors : Mehmet BÜYÜKTUNCAY

Pages : 89-114

View : 20 | Download : 23

Publication Date : 2014-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Nietzsche’nin Ecce Homo ve Sartre’ın Sözcükler adlı otobiyografilerinin ‘ben’i hangi ifade tarzları ile yapılandırdığı ve bu tarzların ‘ben’in tamamlanmaktan kaçma halini estetik deneyim düzeyinde hangi ölçüde dışavurduğu bu çalışmanın konusudur. Bu filozofların otobiyografilerini filozofların kendi benliklerini inşa etme tarzlarının felsefelerine uyumu dâhilinde ele alarak irdelemek çalışmanın yöntemini oluşturacaktır. Metinsel benliğin yapılanış tarzlarını irdelemede izlenecek doğrultu hem metin içeriklerinin hem de metinlerin yapısal dinamiklerinin işbirliği içerisinde otobiyografik üslubu nasıl belirlediklerini anlamak yönünde olacaktır. Nietzsche kendi otoportresinde ‘ben’ini verili bir töz değil de belirlenmemiş bir oluş olarak görüp onu yaratmaya çalışmakla kendi öznelliğini varoluşçu bir tarzda yorumlamaktadır. Sartre’ın felsefesinde ise varoluş özü öncelediği için insandan donmuş ve oluşup bitmiş bir varlık gibi söz etmek mümkün değildir. Özgürlük ve varoluş sorumluluğu Nietzsche ve Sartre’ı kendini yaratırken aşmaya itmektedir. Bu bağlamda, bu filozofların otobiyografilerinde varoluşsal benlik ile metinsel benlik arasındaki koşutluğun sağlanma biçimleri ortaya konmalıdır. Kendini var etme çabası olarak otobiyografik deneyim otopoietik bir edimdir
Keywords : Nietzsche, Sartre, kendilik, ben, otobiyografi, varoluş, maske