ELEŞTİREL BİR SOSYAL BİLİMİN OLANAĞI ÜZERİNE

Authors : Erdal İSBİR

Pages : 369-386

View : 15 | Download : 10

Publication Date : 2019-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Frankfurt Okulu’yla özdeşleşen Eleştirel Teori’nin, sosyal bilimlerin gelişimi için yeni ufuklar açtığı kuşku taşımaz. Pozitivizm karşıtı tutumları, topluma yönelik bilgisel bir çabanın bilim olma koşullarına odaklıdır. Ancak Marksist sınırlarla belirlenmiş bu koşullar, önemli bir soruna da işaret eder. Eleştirel bir sosyal bilim, nasıl bir epistemolojiye dayanmalıdır? Eleştirel bir unsur olarak “refleksiyonun” epistemolojik önemine vurgu yapan bu çalışma, ilkin Eleştirel Teori’nin refleksiyonu ele alma biçimini incelemektedir. Refleksiyonu, Marksist sınırların ötesine taşıyarak, eleştirel bir sosyal bilimin epistemolojisini temellendiren Habermas’tır. Çünkü Habermas, “dil”, “eylem” ve “bilgi” arasında ilişki kurarak, eleştirinin hermeneutik ve psikanalitik boyutlarını temellendirir. Bu nedenle, bu çalışma, “bilgi”, “ilgi”, “özgürleşim”, “ideoloji eleştirisi” ve “iletişimsel eylem” gibi kavramlar arasındaki ilişkiyi inceleyerek, bir sosyal bilimin eleştirel olma koşullarına ışık tutmayı amaçlamaktadır.
Keywords : Eleştiri, Sosyal Bilim, Habermas, Frankfurt Okulu