SARTRE’IN FENOMENOLOJİSİ: ŞEYLER VE BİLİNÇ

Authors : Fahrettin TAŞKIN

Pages : 457-478

View : 19 | Download : 16

Publication Date : 2021-05-12

Article Type : Research Paper

Abstract :Husserl fenomenlerin özlerini ifşa ettiği düşüncesinden hareketle fenomenolojiyi kurmak istemiş, bunun için de özellikle bilincin yapısı ve işleyişi üzerine yoğunlaşmıştır. Ancak fenomenolojide özleri görüleme veya dış dünyanın ‘varlığı’ konularında kimi sorunlarla karşılaşılmıştır. Heidegger unutulduğunu savunduğu Varlığın anlamını bilincin ‘dışına’ çıkarak soruşturmuş ve yürüttüğü bu Varlık soruşturmasıyla fenomenolojide karşılaşılan sorunların üstesinden gelmeye çalışmıştır. Sartre ise (Husserl gibi) daha çok Kartezyen düşünce içinde kalarak çalışmalarını yürütmüştür. Bu anlamda Sartre’ın düşüncesi, fenomen ve bilinç gibi kavramların yer aldığı rasyonel bir çizgide ilerlemiştir. İşte bu çalışmada, tüm bu ifade edilenlerin ışığında Sartre’ın fenomenolojisi onun temel kavramları aracılığıyla ortaya konulmaya çalışılmıştır. Sartre, varolanların ardında bir numen olmadığından hareketle onların görünümler olarak ele alınabildiğini, ancak görünümü aşan görünümün varlığının tıpkı fenomen-numen ikiliğine benzer şekilde sonlu ve sonsuz tezahürlerin düalizmine yol açtığını ifade etmiştir. Kendisi hem bu düalizmden çıkmak hem de şeylerin ve bilincin ‘varlığını’ kurtarmak için giriştiği soruşturmada, kendinde-varlık ve kendisi-için-varlık diye ifade ettiği iki varlık tarzının ilişkisini ortaya koymaya çalışmıştır.
Keywords : Sartre, Fenomen, Fenomenin Varlığı, Bilinç