THE CONCEPT OF CHANGE IN ARISTOTLE’S PHYSICS

Authors : Dilek ARLI ÇİL

Pages : 119-132

View : 18 | Download : 23

Publication Date : 2021-05-12

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Aristoteles’in Fizik eserinde, “değişim” kavramını nasıl ele aldığını incelemektedir. Bu amaçla, Aristoteles’in hangi kavramlardan hareketle değişimin tanımına ulaştığı ortaya konulmuştur. Aristoteles, bu eserde, deneyimlediğimiz şeylerden başlayarak ilkelere ve nedenlere yönelen bir araştırma sürdürür. Önce nelerin değişime uğradığı üzerinde durur ve kategoriler düşüncesini ortaya koyar. İlk kategori olarak töz, değişime rağmen değişmeden kalan şeydir. Diğer kategoriler, töze yüklenen niteliklerdir. Daha sonra, değişmeden kalan şeyin madde, değişimin sonunda töze yüklenen niteliğin de form olduğunu öne sürer. Böylece değişim, maddenin form kazanması olarak tanımlanır. Yani madde, form tarafından belirlenmektedir. Formun maddeyi belirlemesi, ancak, maddenin böyle bir belirlenme olanağına sahip olmasıyla mümkündür. Bu olanağa, potansiyel adı verilir. Formun maddeyi belirlemesi, maddenin potansiyelinin aktüel hale gelmesi anlamına gelir. Aristoteles de, Fizik Kitap III’te, değişimi, potansiyelin aktüel hale gelmesi olarak tanımlar. Bazı Aristoteles uzmanları, bu tanımda bahsi geçen “aktüel” ifadesinin bir etkinlik sürecine işaret ettiğini, diğerleri ise etkinlik süreci sonunda ulaşılan sonuca işaret ettiğini öne sürmektedir. Bu çalışmada, Aristoteles’in potansiyel ve aktüel ilişkisi için verdiği örnekler değerlendirilerek, değişimin hem süreci hem de sonucu içerdiği öne sürülmektedir.
Keywords : Değişim, Töz, Madde, Form, Aktüel, Potansiyel