MANTIK VE DİL AÇISINDAN GOTTLOB FREGE’NİN ERKEN DÖNEM WITTGENSTEIN’LA KARŞILAŞTIRILMASI

Authors : Mustafa YILDIRIM

Pages : 97-118

View : 18 | Download : 17

Publication Date : 2021-05-12

Article Type : Research Paper

Abstract :Modern mantığın, modern dil felsefesinin ve matematik felsefesinin öncü ismi kabul edilen Gottlob Frege, söz konusu alanlarda gerçekleştirdiği çalışmalarıyla analitik felsefenin kurucusu sıfatını da hak eder. Frege, mantığın ve felsefenin çeşitli disiplinlerinde çalışan pek çok kişiyi derinden etkiler ki bu isimler arasında Russell, Moore ve Wittgenstein gibi analitik felsefenin diğer önemli temsilcileri yer alır. Ludwig Wittgenstein da yine felsefe tarihi açısından önemli bir düşünürdür ve dilin resim teorisi ve dil oyunları teorisiyle düşünce tarihine derin bir iz bırakır. Felsefesi genelde iki döneme ayrılan Wittgenstein’ın erken döneminin magnum opusu olan Tractatus Logico-Philosophicus’da Frege ve Russell’ın görüşlerine borçlu olduğunu öne sürer. Bu çalışmada, Erken Dönem Wittgenstein ile Frege’nin mantık ve dil bağlamındaki ilişkileri incelenecektir. Bu incelemeyi gerçekleştirirken Wittgenstein’ın Tractatus’unda Frege’ye borçlu olduğunu söylediği görüşleri tespit etmeye çalışacağız. Bunun yanında, Wittgenstein’ın Tractatusçu dil kavrayışı ile Frege’nin ideal bir dil olarak geliştirdiğini ifade ettiği Begriffsschrift’teki dil kavrayışlarını da karşılaştıracağız. Bu çalışmamızın sonunda Wittgenstein’ın Frege’nin görüşlerinin çoğuna, özellikle de anlam ve gönderim ayrımı sonrasında değiştirdiği anlam kavrayışına eleştiri oklarını yönelttiğini göreceğiz.
Keywords : Frege, Erken Dönem Wittgenstein, Tractatus, Begriffsschrift, Mantık, Dil Felsefesi