İBN HALDUN VE THOMAS R. MALTHUS’TA NÜFUS-AHLÂK İLİŞKİSİ

Authors : Büşra Bilgin

Pages : 39-58

Doi:10.53844/flsf.1477980

View : 63 | Download : 25

Publication Date : 2024-12-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışma, toplumsal bir varlık olarak kabul gören insanın ilkel yaşamdan yerleşik/modern yaşama geçişi, bu serüvende nüfusun artı ve azalışına bağlı olarak toplumsal, iktisadi ve siyasi değişimlerin neler olduğuna ilişkin bir tartışmayı içerir. Bu tartışmada, bir tarihçi ve toplumbilimci olan İbn Haldun ile bir ekonomist ve iktisatçı olan Malthus’un görüşlerine yer verilmiştir. Amaç, nüfusun artışına ve denetimine bağlı olarak ahlâkın nasıl şekillendiğini bir ekonomist ve toplumbilimci gözüyle okumaktır. Her iki düşünürün çok farklı amaç ve bakış açısıyla ele aldığı nüfus-ahlâk ilişkisi meselesi, yer yer aynı zeminde buluştuklarını ve ortak kanıya vardıklarını da göstermiştir. Çalışma, bir taraftan ahlâkı şekillendiren en önemli hususun nüfus artış hızı olduğunu gösterirken diğer taraftan nüfusun denetim altına alınması olarak sonuçlanmıştır.
Keywords : İbn Haldun, Malthus, Nüfus, Ahlâk