POPPER’IN PLATON’UN NATURALİST TOPLUM MODELİ ELEŞTİRİSİ ÜZERİNE

Authors : Nihal Petek Boyacı

Pages : 253-277

Doi:10.53844/flsf.1507864

View : 55 | Download : 33

Publication Date : 2024-12-16

Article Type : Research Paper

Abstract :İyi veya mutlu bir yaşama sahip olma arzusu toplumdaki kötüye gidişata dur demeyi veya onu daha iyi olana yönlendirmeyi içerir. Platon’un Atina’daki sorunlar ve ahlaki çöküşe dur demesi, onun Sofistlerden farklı bir varlık ve bilgi anlayışı ortaya koymasını gerektirmiştir. Sofistlere yaptığı temel eleştiri, kavramların ve kelimelerin bir özlerinin olmayışı onun eleştirisinin temelini oluşturur. Dolayısıyla Platon metafizik özcülük denilen bir anlayışla ideal polisini kurmaya çalışır. Popper’ın temel eleştirisi bu metafizik özcülüğün toplumun temelinde yer alması ve böylesi bir toplumun ütopyacı nitelikler taşımasıdır. Doğaya dönüş ile birlikte değişim durur. Totaliter bir yönetime gidiş gerçekleşir. Yüzyıl açısından farklı zamanlarda da olsalar, Popper’ın Platon’a yaptığı eleştiri dikkate değerdir. Ancak Platon, yeniden ahlaki değerleri tesis etmeye çalışması daha iyi bir toplum oluşturmayı amaçlar. Popper, daha iyi topluma gidişin ise metafizik özcülük olmaksızın gerçekleştirilebileceğini düşünür. Bu makalede Platon’un ne amaçla özcülüğe döndüğü, Popper’ın eleştirisi ve daha iyi bir toplum için (metafizik) özcülük olmasa da Nussbaum’un öne sürdüğü biçimde içsel özcülüğe ihtiyaç olduğu ele alınacaktır.
Keywords : Özcülük, ütopyacı toplum mühendisliği, doğa, insan, hakikat, görecelik, değer.