ESKİGEDİZ’DE (KÜTAHYA) SU MİMARİSİ: “KÖPRÜLER, ÇAMAŞIRHANELER, SU KEMERİ VE SU DEPOSU”

Authors : Türkan ACAR

Pages : 1-32

View : 19 | Download : 9

Publication Date : 2019-04-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Ege Bölgesi’nde, İç Batı Anadolu eşiğinde yer alan Kütahya’nın onüç ilçesi bulunmaktadır. Çalışmamıza konu olan Gediz ilçesi, Kütahya il merkezinin yaklaşık 95 km güneybatısında, Uşak ilinin ise 45 km kuzeyindedir. Gediz’in tarihi Frigler (MÖ 750) dönemine kadar inmektedir. “Kadoi” adıyla bilinen kent, Frigler döneminde Frigya kahramanı Kadis adına “Kadus” adıyla yeniden kurulmuştur. Selçuklu Devleti ve Germiyanoğlu Beyliği döneminde sancak olarak yönetilen yerleşim daha sonra Osmanlı hakimiyeti altına girmiştir. Osmanlı hakimiyetindeki yerleşim, 1871 yılında da kaza merkezi olmuştur. Gediz, 1875, 1901, 1911, 1945 yıllarında sel, 1911 yılında yangın ve 1970 yılında geçirdiği deprem ile oldukça tahrip olmuştur. 1970 depreminden sonra 05.08.1970 tarihinde 7/1164 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yerleşim, Simav karayolu üzerindeki Eskigediz’e 7 km mesafedeki “Karılar Pazarı” olarak anılan mevkie taşınmıştır.  2018 yılında Eskigediz’de, yapılan arazi çalışmasında, Geç Osmanlı ve Erken Cumhuriyet dönemine ait, on çeşme, altı köprü, iki çamaşırhane, iki hamam, bir su kemeri ve bir su deposu tespit edilmiştir. Çalışmamızda, yerinde incelenen yapıların plan ve mekan kurguları, Sanat Tarihi metodolojisiyle tanıtılmış ve Anadolu’da Türk döneminde inşa edilmiş su yapıları içerisindeki yerleri tartışılmıştır.
Keywords : Kütahya, Eskigediz, köprü, çamaşırhane, su kemeri